Cumhuriyetin Diğer Yüzü

 

"Bu devlet, devrimcileri, Kürtleri, Alevileri ve diğer azınlıkları sevmediği açıktır. Kendisine düşman gördüğü bu güçlerin birlikte hareket etmesinden de korkmaktadır"

30 Ekim 2023

Türkiye’de ulusal sorun ve azınlıklar meselesini incelerken nasıl bir ülkede yaşadığımız, ülkeyi hangi sınıfların yönettiği, ulusların hangi tarihi koşullarda ortaya çıktığı, ulusal sorunun ekonomik ve politik nedenlerini açıklamak durumundayız.

 

Ulus, tarihsel olarak meydana gelmiş, ortak bir dil, ortak bir pazar, ortak bir kültür birliği ve ortak bir ruhi şekillenmende ifadesini bulan istikrarlı bir insan topluluğudur. Ulus, sadece tarihi bir kategori değil bir çağın, yükselen kapitalizm çağının ortaya çıkardığı bir olgudur.

 

Uluslaşmayı sağlayan bizzat burjuvazi olmuştur. Kapitalizmin yükselmesiyle birlikte, burjuvazi, dağınık, denetlenmesi zor olan, kapalı bir ekonominin kendileri için yeterli olmadığını görerek, pazarların tek elde birleştirilmesi, denetlenmesi, pazarda tek dilin kullanılması ve devlete merkezi olarak hükmetmek için ulus devletler kurdular.

 

Örneğin Batı Avrupa’da böyle oldu. Feodal parçalanma üzerinde zafer kazanan yeni İngiliz, Fransız, Alman, kapitalist burjuvazisi, devleti ulusal devletler şeklinde yeniden örgütlediler.

 

Uluslaşma sürecinde iki farklı gelişme oldu. Batı ve Doğu’da uluslaşmada yaşanan farklılıklar, ulusal sorunun ortaya çıkmasının da temelini oluşturdu. Batı’da, Almanya, Fransa ve İngiltere’de tek uluslu devletler kurulurken Doğu’da ise çok uluslu devletler kuruldu. Batıda, tek uluslu devletlerin oluşumunda esas etken, bu ülkelerin tek uluslu ülkeler olmasıdır. Doğuda kurulan devletler ise birçok ulusu içinde barındırıyordu.

 

Almanya, Fransa, İngiltere’de ulusal sorun yaşanmazken, Rusya, Macaristan gibi ülkeler, çok uluslu oldukları için bu ülkelerde ulusal sorunda baş göstermeye başladı. Lenin, “Rusya bir halklar hapishanesidir” derken tam da ulusal sorunun yakıcılığından söz ediyordu. Rus Çarı’nın, Rusya’da bulunan Çerkez, Azeri, Ermeni, Gürcü ulusları ezmesi Rusya’daki ulusal sorunun temelini oluşturuyordu.

 

Marksizm, orta yerde duran bu sorunu ele aldı ve doğru çözümler getirdi. Marksizm, ulusal sorunun özünün, hâkim olan ulus burjuvazisinin, pazara tek başına sahip olmak için diğer ulusu ezdiğini, buna karşı direnen ezilen ulusun, ulusal mücadelesinin temelini, ayrılıp kendi ulusal devletini kurma mücadelesi olduğunu ortaya koydu.

 

Türkiye’yi bu tarihsel gelişmelerden ayrı düşünemeyiz.

 

Türk devleti, çok uluslu Osmanlı İmparatorluğu’nun I. Emperyalist Paylaşım Savaşı öncesi Balkanlar’daki ulusal mücadeleler sonucu kendi ulusal devletlerini kuran ülkelerden geri kalan topraklar üzerinde Türk devletini kurdu. Türkiye Cumhuriyeti olarak kurulan devlet sınırları içinde Kürt, Rum, Ermeni, Çerkez ulus ve azınlıkları kalmıştı. Türkler dışındaki en kalabalık ulus Kürtlerdi.

 

“Kurtuluş Savaşı” sonrası Kemalistler önderliğinde kurulan Türk Devleti, tek başına pazara hâkim olmak için Kürtlere ve diğer azınlıklara baskı uyguladı.

 

Bu bizi Türkiye’nin faşizmle yönetilen bir ülke olduğu sonucuna götürmektedir. Türkiye faşizmle yönetilen bir ülkedir. TC’nin 1923’te kurulmasıyla birlikte devlet faşist bir karakter almıştır. Faşizm ülkemizde komprador burjuvazi ve toprak ağlarının ortak diktatörlüğüdür. Ülkemizde komprador burjuvazinin zayıflığı onu sürekli bir zora başvurmaya iter. Buna toprak ağalarının iktidara ortak olması, faşizmin ülkemizdeki sınıfsal özünü oluşturur. Kemalizm, faşizmin ideolojik arkada cephesidir. Almanya’da Hitler, İtalya’da Musoloni ne ifade ediyorsa, Kemalizm de Türkiye için aynı anlamı ifade etmektedir.

 

Türk devletinin kendisini “demokratik parlamenter cumhuriyet” olarak nitelemesi Türkiye’nin faşist bir ülke olmadığı anlamına gelmemektedir. Türkiye’nin faşizmle yönetilmediğini savunan kesimlerin en büyük yanılgısının başında, parlamentonun varlığı, siyasi partilerin serbest olması ve dört yılda bir seçimlerin yapılması gelmektedir. Demokrasi adına “partiler sözde serbesttir”. Ancak Türkiye’de kapatılan parti sayısı dünyanın başka ülkelerinde bu kadar çok değildir.

 

Türk şovenizmiyle şaha kalkan faşizm, Kürt örgütlenmelerine ve legal partilerine karşı nasıl bir uygulama içinde olduğu açıktır. Kürt partileri bir bir kapatılıp, birçok yöneticisi katledilirken, onlarca yöneticisi yüksek cezalara çarpıtılarak yıllarca cezaevlerinde tutuldu/tutulmaktadır. Keza muhalif devrimci ve ulusal güçler sözde “bağımsız” mahkemelerde yargılanmakta, bazen beraat kararları da çıkmaktadır. Ancak faşizmin özel silahlı (kontrgerilla) güçleri devrimci ve ulusal muhalefet güçlerini her fırsatta katletmektedir. Hala naaşları bulunmayan binlerce insan kayıptır. Yine sözde “yayın özgürlüğü” vardır. Ancak bu yayınlar sürekli polis takibinde olduğundan istenilen zaman kapatılmakta, büroları basılmakta, çalışanları tutuklanmakta ve onlarca yıl hapis cezasıyla cezalandırılmaktadır.

 

Tarihsel gelişmeden biliyoruz ki, burjuva demokrasisinin temel özelliği düşünce özgürlüğüdür. Düşünce özgürlüğünün olmadığı bir ülkede, parlamento ve seçimler tek başına bir şey ifade etmez. Düşünce özgürlüğü aynı zamanda, örgütlenme özgürlüğü demektir.

 

Kemalistler laikliği esas aldıklarını söyleyerek Türkiye’de din ve vicdan özgürlüğünden dem vursalar da bunun bir aldatmacada olduğu sabittir. Kemalist Cumhuriyet Osmanlı devletinin dini mirasını devir aldı. TC’nin kurulmasından sonra Türklük Müslümanlıkla eş anlamlı olarak kullanıldı. Bu böyle olduğu içindir ki, TC’nin kurulmasıyla birlikte diğer azınlıkların dini özgürlükleri bir çırpıda, bir kenara bırakıldı. Azınlıkların ellerindeki ibadet yerleri bir bir gasp edilerek devlet mülkiyetine geçirildi. Sadece azınlıklara dini baskılar uygulanmadı, Türk devleti Alevilere karşıda çok yoğun baskılar uyguladı, Alevileri küçük düşüren Türk devleti, Maraş ve Sivas’ta olduğu gibi Alevileri katliamdan geçirdi.

 

Kemalistlerin Türklük esasına dayalı bir devlet kurmak istedikleri tartışmasız bir gerçektir. Türklük esas alındığı için de tüm diğer ulus ve azınlıklar yok sayılmıştır. Ulus ve azınlıkların kendi ulusal kimliklerini inkâr ederek, asimile olup Türklükte karar kılmaları istendi. Tüm katliam, baskı ve asimilasyon dayatmasının tek nedeni budur. Kürtler, Yahudiler, Çerkezler, Lazlar ve diğer tüm ulus ve azınlıklar için geçerli bir politika olarak 90 yıldır uygulanan budur.

 

 Kürtler

 

Kürtlerin üzerinde yaşadıkları topraklar ilk defa 1639 yılında İran Pers İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu arasında bölüşüldü. Yüzyıllarca bu imparatorluklar tarafından baskı gören Kürt aşiret ve topluluklar, uluslaşma sürecini tamamlayamadı. Bir ulus devlet kurma şansını elde edemeyen Kürtler, I. Emperyalist Paylaşım Savaşı sonrası, emperyalistlerin denetiminde bu sefer de dörde bölündü, Türkiye, İran, Suriye ve Irak arasında bölüşülen Kürdistan toprakları ilhak edilerek bu dört devletin sınırlarına dâhil edildi.

 

Lozan’da emperyalistlerle masaya oturan yeni Türk Devletinin temsilcileri “biz buraya hem Türkleri hem de Kürtleri temsile geldik” demelerine rağmen bu söylemlerini çok kısa bir süre sonra unuttular. Örneğin 1925 yılında bunu Türk hâkim sınıflarına hatırlatan ve karşılığında olumsuz cevap almalarından sonra Şeyh Sait önderliğinde isyan eden Kürtleri katliamla bastıran Türk devleti, bu tarihten sonra tek ulus, tek dil ve Kürtsüz bir Türkiye için yoğun bir çalışma dönemine girdi.

 

Kürtler hayatın her alanında yok sayıldılar. En başta da zihinlerde yok edilmeye çalışıldı. Aynı şehirlerde yaşayan, aynı iş yerinde çalışan, aynı okulda okuyan bir Kürt, yanındakine Kürt olduğunu söylemeye çekindi, korktu, sindirilmeye çalışıldı. Bununla da kalınmadı; Kürtler, başta anayasa olmak üzere tüm yasalarda da yok sayılmıştır. İç hukuk metinlerinde yer bulan, mahkemelerce yasaklanan bazı temel hakları şöyle sıralıya biliriz.

 

Kürtlerin çocuklarına Kürtçe adlar koymaları yasaklanmıştır.

 

Kürtlerin yaşadıkları tüm yerleşim yerlerinin adları Türkçe olarak değiştirilmiştir.

 

Kürtler hiçbir zaman düşüncelerini Kürtçe ifade edememişlerdir.

 

Mahkemelerde Kürtçe savunma yasaktır.

 

Kürtçe propaganda yapmak yasaktır.

 

Anadilde eğitim Kürtler için yasaktır.

 

Her türlü Kürtçe yayın yasaktır.

 

Türkiye’de Kürtlerin isyan etmelerinin temel nedeni, Türk devletinin Kürtleri yok saymasıdır. Türk devleti 1984’lerde başlayan yeni ulusal direnişin kitlesel boyut kazanarak, Türk devletini oldukça sıkıştıran, zorlayan direnişi sonucu, Türk devleti Kürtlerin varlığını kabul etmek zorunda kaldı. Öncesinde Kürtler hep Türk kabul edilerek, kültürel varlıkları yok sayılarak, Türk nüfusu içinde eritilmeye çalışıldı. Türk devleti Türkçülüğü esas alarak, Türkiye sınırları içinde yaşayan herkesi resmi olarak Türk saydı. Suni olarak çizilen yeni sınırlar içinde yaşayan ulus ve diğer tüm azınlıklar, Türk milliyetçiliğine hizmet ettikleri oranda, yaşam hakkı buldular. Buna itiraz eden, kendi ulusal kimliğini inkâr etmeyen hakları için direnen mücadele eden herkes katledildi, sürgüne gönderilip azgın bir milliyetçilikle karşı karşıya kaldı.

 

“Türk Tarih Tezi ve Güneş Dil Teorisi”yle Türk ve Türk’e dair özelliklerin ayrıcalığı ve mutluluk kaynağı olduğu iddiası ulusal eğitim ve şekillenmenin dayanağına dönüştürüldü. Bu teori Türk olanı üstün özelliklere sahip ve ayrıcalıklı olmaya layık gösteren ırkçı bir teoriydi. İttihat ve Terakki yönetiminden başlayarak günümüzün muhafazakâr milliyetçi Türk politikasına, yüz yıla yakın süredir “Türk’ün ululuğu”, “Türk’ün dünyaya bedel oluşu” üzerinden Türk olmak “mutluluk” nedeni ve kaynağı gösterilerek sürdürülen propagandanın temel özelliği budur.

 

Şovenizm bizzat devlet eliyle körüklenerek, eğitim üzerinden kesintisizce sürdürülerek, Türk kitleler içinde kabul edilir bir düzeye getirilerek kitlesel bir boyut kazandırıldı. Okullarda bunun için özel eğitim politikaları uygulandı. Her sabah “ant” içilmesi, hafta sonlarında ve başlarında İstiklal Marşı okunması, Türk olmanın benliği olarak kabul gördü. Türkler dışındaki ulus ve azınlıkların varlığının kabulü ve bunların haklarından söz edilmesi Türklüğe hakaret olarak kabul edildi.

 

Türk devletinin sınırlarım diye tabir ettiği topraklara, 29 Haziran 1939 tarihinde Hatay’ı da katarak, sınırlarını biraz daha genişletmiştir. Zorla topraklarına kattığı Hatay’da yaşayan Arap azınlığa hiçbir zaman hakları tanınmamıştır. Bir çırpıda burası da Türkleştirilmiş ve Araplar tüm haklarından yoksun bırakılmıştır.

 

 Rumlar

 

Türkiye’deki Rum nüfusun mübadele öncesi bir milyon olduğu tahmin edilmektedir. Ege’de yoğun olarak yaşamış olan Rumlar, Ege dışında en çok yaşadıkları il İstanbul olmuştur. Kemalistler “Cumhuriyetin’’ kurulmasından sonra Lozan’da Yunanistan’la özel bir anlaşma yaptı. Bu anlaşmaya göre karşılıklı nüfus mübadelesi yapılarak, her iki ülke homojen bir yapıya kavuşturulacaktı. 23 Ocak 1923 yılında Yunanistan ve Türkiye arasında “Türk ve Rum Ahali Mübadelesine Dair Mukavele ve uygulamaya ilişkin” imzalanan protokol 1 Mayıs 1923 tarihinde yürürlüğe kondu. Bu antlaşmaya göre “1 Mayıs 1923 tarihinden itibaren Türk topraklarında oturan Rum Ortodoks Yunan uyruklular zorunlu mübadeleye tabi tutulacaklar” denilmektedir.

 

Bu anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Rumlar, yüzyıllardır oturdukları topraklardan göç etmeye başladılar. Evlerini, topraklarını, işlerini geride bırakarak Yunanistan’a doğru yola koyuldular. Tarihin yaşanmış bu en büyük dramlarından olan göçle birlikte geride kalan tarih ve kültür yok edildi, Ege bir anda Türkleştirildi. Yunanistan’a zorla göç ettirilen Rumlar, kendilerini bir anda aç ve yoksul bir hayatın içinde buldurlar. İş bulamayan, konut sorunu yaşayan Rumlar, Yunanistan’da toplumun en alt yeni yoksulları olarak yaşam mücadelesi verdiler.

 

1955 yılında Türk devleti Rumlara karşı yeni bir kanlı saldırı başlattı. 6-7 Eylül olayları olarak bilinen bu saldırıyla Türk devleti geride kalan Rum azınlığı da temizleyerek bu süreci tamamlamak istiyordu. 1955 yılındaki saldırı, Atatürk’ün Selanik’teki evinin Yunanlarca bombalandığı haberinin bir anda radyo ve gazetelerde verilmesiyle başladı. İstanbul ve İzmir’de Rum Ermeni ve Musevilerin evleri, işyerleri, dükkân, kilise ve okullar iki gün boyunca durmaksızın yağmalanıp, yakılıp yıkıldı. Azınlıklara ait tüm tarihi yerler yakıldı.

 

“Olayların bilançosu çok ağır oldu. 7 Eylül’de İstanbul’da sıkıyönetim ilan edildiğinde, ardında pek çok yaralı bırakmıştı ve maddi hasar çok ağırdı. Mahkeme kayıtlarına dayandırılarak verilen sayılara göre, 4214 ev, aralarında 21 fabrikanın bulunduğu 1004 işyeri, 73 kilise, 1 sinagog, 2 manastır, 26 azınlık okulu, 5 spor kulübü, 2 mezarlık tahrip edilmişti. Saldırılar sırasında tecavüz olayları da yaşanmıştı. İzmir’de ise 14 ev, 6 dükkân, 1 pansiyon, Yunan Konsolosluğu, Katolik Kilisesi, Fuar’daki Yunan pavyonu ve İngiliz Kültür evi tahrip edildi. Dönemin İzmir gazeteleri 7 kişinin ağır, 50 kişinin hafif yaralı olduğunu yazıyordu.’’

 

Rumlar sadece 1923 1 Mayıs’ında ve 1955 yılında karşılaştıkları bu uygulamayla karşı karşıya kalmadılar. Geriye kalan Rumlar, hiçbir zaman Türk devletinin menzilinden çıkmadı. Türk devleti, Rumlar üzerindeki baskılarını mütemadiyen devam ettirdi. 1964 yılına gelindiğinde Rumlar bir kez daha Türk devletinin saldırılarıyla karşılaştı. Türk devleti Rumları bir koz olarak kullanmak istedi. Bu tarihte Türkiye ve Yunanistan arasında Kıbrıs meselesinde çıkan anlaşmazlıkta, Türk tarafı, Kıbrıs konusundaki görüşlerini Yunanistan’a kabul ettirmek için Türkiye’de yaşayan Rumları rehin olarak masaya sürdü. Türkiye, Yunanistan’a açıktan Kıbrıs konusunda ileri sürdüklerini kabul etmemesi halinde, Türkiye’de yaşayan Yunanistan pasaportlu Rumları sınır dışı edeceğini açıkladı.

 

Bu açıklama bir diplomatik tehdit olarak kalmadı. Açıklamanın ardından Rumlar sınır dışı edilmeye başlandı. 12 bin Rum apar topar Türkiye dışına sürüldü. Bankalardaki tüm paralarına ve taşınmaz mallarına el konan Rumlar, giderken yanlarında kişisel eşyaları olarak 20 kilo, para olarak da sadece 22 dolar almalarına müsaade edildi. Türkiye’de “milli bir burjuva yaratma” politikası azınlıkların para ve taşınmaz mallarına el konmasıyla başladı. Kemalistler açıktan yeni Türk burjuvazisine “zenginleşin” diyordu. Azınlıklardan geriye kalan tüm mal varlıkları yeni Türk burjuvazisine aktarılıyordu. Dönemin CHP’si azınlıklar raporunda Rumlar için şunların altını çiziyordu; “Anadolu’da bugün Rum yok denecek kadar azdır. Hiçbir yerde ilerde bir tehlike teşkil edecek durumda değildir. Binaenaleyh Rumlar için esaslı tedbir alınması gereken yerimiz İstanbul’dur. Bu hususta söylenecek tek söz, İstanbul’un fethinin (500.) yıl dönümüne kadar İstanbul’u tek Rumsuz hale getirmektir.”

 

 Ermeniler

 

İttihat ve Terakki yönetimi Alman emperyalizminin de desteğini alarak 1915 yılında Ermenilere karşı büyük bir soykırım gerçekleştirdi. 1915 yılında bir buçuk milyon Ermeni’nin katledildiği dönemin Osmanlı topraklarında, katliamdan kurtulan binlerce Ermeni de göç sırasında hayatlarını kaybetti. Zorla yerlerinden edilen Ermenilerin geride kalan kültürel varlıklarının önemli bir bölümü yok edildi. Ermeni yerleşim yerlerinin tüm isimleri değiştirilerek Türkçeleştirildi.

 

Türklük esasına dayalı yeni bir ulus devlet kuran Kemalistler, 1915 yılında katledilen Ermenilerden geriye kalan atın, para ve taşınmaz malları yeni Türk burjuvazisinin sermeye edinmesi için onların kullanımına verdi. Bugünkü Sabancı Holding, Çukurova’da Ermeni mal varlığı üzerinden zenginleşen yeni Türk burjuvazisinin en tipik temsilcilerinden biridir. Katledilen, sürgüne gönderilen Ermenilerin mallarına el konmasıyla zenginleşen yeni Türk burjuvazisinin “anti-Ermeniliği” boşuna değildir.

 

Ermeni Soykırımı’nın kabul edilmesi ve Ermenilere tazminat ödenmesine direnen Türk devleti ve onun yarattığı burjuvazinin avazı çıktığı kadar bağırması bundandır. Ermenilere tazminat ödenmesi durumunda, dönemin burjuvazisinin gasp ettiği Ermeni malları ve paralarının geri ödenmesi işlerine gelmediği için her taşın altında Ermeni parmağı aramaları, Türkiye’de bir gelişme olduğunda bunun bir Ermeni oyunu olduğunu dillendirmeleri bundandır.

 

19515 yılından bu yana Türk milliyetçilerinin topluma kabul ettirmek istedikleri başlıca tezlerinden biri de Ermeni olmayı “suç” gören tezdir. Bu tez o kadar çok işlenmiştir ki, toplumda kabul edilir bir düzeye getirilmiştir. Kemalistler TC’yi kurduktan sonra şovenizm ve ırkçılığı daha da körükleyerek her fırsatta Ermeniler aşağılanmış, hor görülmüş ve ötekileştirmiştir. Bugün dahi, Türkiye’nin birçok yerinde Ermeni lafı hala küfür anlamında kullanılmaktadır.

 

1915 yılında Ermenilerin yanı sıra diğer azınlıklarda yok edildi. Ermeni Soykırımı ulusal olduğu kadar dinseldir de. Yapılan araştırmalarda bu gerçek de ortaya çıkmıştır. Sünni Kürtler bu katliamın dışında kalırken, buna karşın Ezidi Kürtler Ermenilerle birlikte göç etmek zorunda kaldı. Bugün Ermenistan topraklarında Ezidi Kürtlerin çoğunlukta olmasının nedeni budur.

 

Ermeni düşmanlığı hızından hiçbir şey kaybetmeden devam etmektedir. 97 yıldır devam eden Ermeni düşmanlığı her fırsatta gündeme getirilmekte, toplum Ermeni düşmanlığı üzerinden yine ırkçı ve şoven bir politikayla eğitilmektedir. Hrant Dink’in katledilmesi, Ermeni düşmanlığının en son örneklerinden biridir.

 

Ermeni düşmanlığının en dorukta olduğu dönemlerden biri de 12 Eylül AFC dönemidir. 12 Eylül döneminde Ermeniler başlarına nelerin geleceğini bildikleri için, sesiz sedasız Türkiye’yi terk etmişlerdir. Avrupa ve ABD’ye göç eden Türkiye Ermenileri, bir daha da geri dönmemişlerdir.

 

12 Eylül döneminde cezaevlerinde Ermenilere karşı özel bir anti-propaganda yapıldı. Bu dönem açısından Diyarbakır Cezaevi en başta gelmektedir. 5 no’lu cezaevi olarak tabir edilen bölümde Esat Oktay Yıldıran, devrimci tutsakların koğuşlarına girerek Ermeni karşıtı konuşmalarla Ermenilere karşı kin kusmuştur. Cezaevindeki Ermeni tutsakların listelerini çıkartarak, Ermeni örgütler Türkiye karşı eylemler yaptığında, bu tutsaklar özel olarak işkenceden geçirilmiştir.

 

Yine birkaç çarpıcı örneği Recep Maraşlı şöyle aktarmaktadır.

 

“TKP/ML davası sanığı Diyarbakırlı Garabet Demirci’nin ismi ise Yüzbaşı tarafından ‘Ahmet’e çevrilmiş, Garabet her defasında Ermeni olduğu için ayrıca dayağa ve işkenceye maruz kalmıştır.” Devrimci olmanın dışında Ermeni olduğu için ayrıca yoğun işkenceye ve aşağılamalara uğrayan kişilere bir başka örnek de Garbis Atınoğlu’dur. Sıkıyönetim Komutanlığı’nın hazırladığı iddianamede Askeri Savcı şöyle yazmaktadır Garbis için; “Her nasılsa Türkiye’de doğan, Türk tabiiyetinde olan, kolejlerde cemaat adına okuyan, Boğaziçi Üniversitesinde tahsil gören, hâsılı devlet ve milletin bahşettiği en büyük nimetleri nefesinde taşıyan bu Ermeni oğlu Ermeni…’’ ifadesini bir kin ve nefret olarak kullanılmıştır. 12 Eylül döneminde Ermeni düşmanlığının çarpıcı örneklerinden biri de Tuzla Ermeni Yetimhanesi’ne devlet tarafından el konulması ve Hrant Güzelyan’ın yargılanması olayıdır.

 

Gedikpaşa Ermeni Protestan Kilisesi Vakfı’nın başkanı olan Hrant Güzelyan taşradaki öksüz, yetim ve okuma olanağı bulamayan Ermeni çocuklarını İstanbul’a getirerek barınma, kendi dillerinde okuma ve kültürlerini öğrenme, geliştirme olanağı yaratmaya çalışan bir din insanıydı. Bu amaçla İstanbul Gedikpaşa’da açtığı Ermeni Yetimhanesi 1950’li yıllardan beri hizmet vermekteydi. Devlet, Hrant Güzelyan’ın Ermeni çocuklarının eğitimine yönelik çabalarından hoşnut kalmaz. Tuzla kampı, Gedikpaşa Ermeni Yetimhanesi ve çocuk yuvalarının “kanunsuz kurulduğu” gerekçesiyle birçok bürokratik engel çıkartılır. 12 Eylül Cuntası’ndan sonra Ermeni çocukların barındığı yuvalar kapatılır. Tuzla Ermeni Çocuk Kampı da “Azınlık Vakıfları”nın mülk edinme hakkının olmadığı gerekçesiyle arazisi ve üzerinde çocukların el emeğiyle yapılmış tesisleriyle birlikte, bedelsiz olarak eski sahibine iade edilir. Hrant Güzelyan ise bir bahaneyle tutuklanmıştır.’’ Bunlar dönemin ibret verici olayları olarak tarihe geçmiştir.

 

Bugün itibarıyla Türkiye’de yaşayan Ermeni nüfusu 60 bin kişi civarındadır. Bu nüfusun ağırlıklı bölümü İstanbul’da yaşamaktadır. Ayrıca Türkiye Kürdistanı’nda yaşayan Ermeni nüfusu olmakla birlikte bu sayının çok az olduğu bilinmektedir. Ermeni dilinde öğrenim gören öğrenci sayısı dört bindir. Bu okullar da sadece İstanbul’da bulunmaktadır. Öğrenimlerine devam eden okulların kendi imkânlarıyla öğrenim vermeleri artık imkânsız hale gelmiş bulunuyor. Türk devleti bu okullara kesinlikle yardım yapmamaktadır. Çocuklarını Ermeni okullarına yazdırmak isteyen aileler her gün yeni zorluklarla karşılaşmaktadırlar. Son yıllarda bu okullara yazılan Ermeni çocukların ailelerinden bu çocukların Ermeni olduklarını kanıtlayan evraklar istenmektedir. Ayrıca bu okullarda “Ermeni dil dersi” dışındaki tüm dersler zorunlu olarak Türkçe verilmektedir.

 

 

 

Yahudiler

 

Türkiye’ye de yaşayan Yahudiler de diğer azınlıklar gibi çok büyük baskı gördüler. Gayri müslim olarak tabir edilen Museviler, Kurtuluş Savaşı döneminde Kemalistleri desteklemelerine rağmen 1923 sonrasında yürütülen özel kampanyalarla teşhir edilerek Türkiye’yi terk etmeleri sağlanmıştır. Kemalist hükümetin dümen suyunda giden basın başta olmak üzere, yazılı ve sözlü yapılan anti-propagandalarla Yahudiler açıktan hedef gösterildi.

 

Dönemin ileri gazetesi özel bir kampanya başlatarak Yahudileri açıktan hedef gösterir. Celal Nuri’nin sahip olduğu bu gazete, “kanımızı emenler” başlığıyla yayınladığı makalesinde Yahudileri ikiyüzlülükle suçlayarak, Yahudilerin “Cumhuriyete” sadakatlerinin yalan olduğunu yazdı. Bu kampanya uzun bir süre devam etti ve Yahudilerin para tutkunu olduğu, Yahudilerin ticareti Türk esnafının elinden aldığı, buna müsaade edilmemesi gerektiği üzerinde hükümete telkinlerde bulunuldu. Örneğin İzmir’de yayınlanan “Türk Sesi” gazetesi başlattığı bir kampanyada Türk esnafa seslenerek; “Türk tüccarların kendi aralarında birleşip Yahudi tehlikesi”ne karşı birleşmesi çağrısı yapıyordu. Ve aynı gazete bu çağrısını şu ifadelerle bitiriyordu; “İzmir’de birçok dürüst Türk bankacı ve sarraf olduğundan bir Türk’ün bir Yahudi’nin yanında memur olarak çalışmasının kabul edilemeyeceğini” savundu. Böyle bir Yahudi istilasına karşı “bir birliğin kurulup ticaretin bu ahlaksız ve çıkarcı Yahudilerden temizlenmesini” talep etti.

 

Bu kampanyalar öyle bir boyuta getirildi ki, 1923 yılı Haziran’ından itibaren Yahudilerin serbest dolaşımları yasaklandı. Edirne, Kırklareli ve Uzunköprü’den İstanbul’a gelen Yahudi tüccarlar yaşadıkları yerlere bir daha dönemediler. Bu uygulamaya çeşitli nedenlerle İstanbul’a gelmiş olan Yahudilerde maruz kaldılar. Bu yasak 26 Şubat 1925 yılında bir kez daha uygulandı. Kapsamı daha da genişletilen bu yasağa Rumlar dışındaki diğer tüm azınlıklar dâhil edildi. Azınlıkların serbestçe dolaşabilecekleri yerler Gebze ve Çatalca arasında kalan bölge olarak ilan edildi.

 

Cumhuriyet’in ilanından hemen sonra Yahudi örgütlenmelerinin idareleri illerde valilere devredildi. Buna Hahambaşının cemaat işleri de dâhil edilerek uygulama genişletildi. Bu uygulamayla Hahambaşlık merkezi olarak parçalanarak etkisi kırıldı. Azınlık örgütlenmelerinin birçoğu maddi olarak kendi kendine yeterli olmasına rağmen birçok dini kurum ekonomik abluka altına alındı. Yahudilerin tüm din örgütlenmeleri de bu uygulamadan nasibini aldı.

 

Lozan’da azınlıklara tanınan haklar Yahudiler için de geçerliydi. Ancak Yahudilerin Lozan’dan doğan haklarından feragat etmelerini başlatan süreç, Hilafetin resmi olarak kaldırıldığı dönemde, Avrupa basınında azınlıkların dini örgütlenmelerinin de lağvedileceği haberlerinin çıkmasıyla başladı.

 

M.Fırat-N.Balı “Bir Türkleştirme Serüveni” adlı eserinde Mustafa Kemal’in New York Herald gazetesinin muhabirine 4 Mayıs 1924 tarihinde verdiği demeci şöyle aktarıyor; “Hilafetle beraber Türkiye’de mevcut olan Ortodoks ve Ermeni kiliseleri patrikhaneleri ile Musevi hahamhanelerinin ortadan kalması lazımdır. Hilafet ve muhalif patrikler asırlardan beri ruhani daire-i salahiyetleri haricinde muazzam imtiyaz topladılar. Halkın mütalaasına müsteniden bahsedilen hukuk haricinde imtiyaz ile Cumhuriyet idaresinin tatbiki kabul değildir” diyerek tüm azınlıklar hedef gösterilmiştir.

 

Lozan Antlaşması’nda azınlıklara tanınan ve Türkiye’nin de kabul ettiği bir hükme göre Yahudilerin kendi aralarındaki anlaşmazlıkları çözen bir aile hukuku kurumu var. Ancak yapılan baskı ve sindirme çabaları sonucu bu kurumda lağvedilir.

 

Dönemin Cumhuriyet gazetesi başyazarı Yunus Nadi, başyazısında “Lozan antlaşmasıyla azınlıklara tanınmış olan hakların Osmanlı İmparatorluğu’nda yüzyıllar boyunca yaşanmış olan azınlıklara fiiliyatta zaten tanınmış olduğunu” hatırlattı. “Bu imtiyazlara karşılık Ermenilerin ve Rumların batılı güçlerin amaçlarına alet olup ayrılıkçı hareketlere giriştiklerini ve daha sonra batılı güçlerin amaçlarına alet olup ayrılıkçı hareketlere giriştiklerini hatırlattı.

 

Azınlıkların bu olaylardan alacakları dersin, Batılı güçlere sığınmak yerine vatanları olan Türkiye’ye sadık ve bağlı kalmak olduğunu belirtti. Yunus Nadi, Türk gayrimüslim kaynaşmasında geçmişte ayrılıkçı emeller gütmemiş olan Yahudilerin önayak olmaları gerektiğini vurguladı ve azınlıkların vatana samimi ve sadık duygularla bağlı olduklarını kanıtlamaları halinde Cumhuriyet kanunlarında azınlık hakları diye özel bir fasıl açmanın hiçbir gereği kalmadığını belirtti.”

 

Bu demeç ve haberlerin basında çıkmasından sonra Yahudiler 15 Eylül 1925 günü Hahambaşının önderliğinde Meclis-i Umumi üyesi kır iki kişi toplanarak aile hukuku ve şahsi kararlar bakımından artık ayrı bir uygulamaya gerek kalmadığı kararına ek olarak, Lozan’da Yahudilere tanınan ve anlaşmanın 42. maddesinin birinci ve kır ikinci paragraflarından feragat ettiklerini dönemin il valiliğine resmi olarak bildirdiler.

 

1 Ağustos 1926’da yapılan resmi bildirimde şunlar belirtilir.

 

Türkiye Yahudileri Türkiye’nin öz evlatları olduklarından vatandaşlık sıfatının beraberinde getirmiş olduğu tüm görev ve hukuka haizdirler. Bu nedenle kendilerine verilecek olan tüm istisnayı hakları reddedip Türkiye Cumhuriyeti’nin kanunlarına itaat etmeyi görev bilirler.

 

1- Türkiye Yahudileri Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın öngörmüş olduğu siyasi, medeni ve cezai hukuku teminat olarak bilirler.

 

2- Hakkıyla Türk vatandaşı, olmak Türk harsını kabul etmekle mümkün olduğundan Türkiye Yahudileri bu ülküye ulaşmak için tüm gayretleri sarf edecektir.

 

3- Türkiye Yahudileri sinagoglarını, hayır ve eğitim müesseslerini Cumhuriyet kanunlarına göre yöneteceklerini kabul ederler.

 

Azınlıkların Türkleştirilmesinde dil çok büyük bir yerde durmaktadır. Kemalist Cumhuriyet Türkçe dışında hiçbir dilin konuşulmasına tahammül etmemiştir. Diğer azınlıklar ve uluslar olmak üzere Yahudilerin de Türkçe konuşmaları basında sürekli eleştiri konusu olmuştur. Dönemin Türk basını bu konuda tam bir işbirliği içinde, azınlıkların kendi dillerini konuşmalarını sert bir dil kullanarak saldırmıştır. Bu kampanyada Elie Nathan şöyle yazıyor; “Siz Yahudiler öyle nankörsünüz ki bunu anlamakta güçlük çekiyoruz. Dört buçuk asırdan beri bizim topraklarda bulunuyorsunuz, geniş ve aşağı yukarı sınırsız bir şekilde bizim cömert misafirperverliğimizden istifade ediyorsunuz. Avrupalı dindaşlarınızı kıskandıracak kadar huzur içinde yaşıyorsunuz. (…) Nasıl oluyor da bugün, sizleri hangi açıdan ele alırsak alalım, halen İspanya’dan yeni gelmiş olan bir halkın garip manzarasını sunuyorsunuz?

 

Anneler bebeklerini İspanyolca şarkılarla uyutuyorlar, Sinagoglarınız geçmiş zamana ait bir dilde söylenen bir musikinin sesleriyle yankılanıyor. Tarih ilerledi ve siz miadı geçmiş biçimler içinde donup kalmış bir etnik kitlenin tavrında yaşamakta ısrar ediyorsunuz.’’ “Vatandaş Türkçe konuş” kampanyasının bir parçası olan basındaki bu üslup bununla da kalmadı, Türkçe konuşulmasının bir zorunluluk haline getirilmesi için mecliste kanun çıkartılması için girişimlerin olduğuna rastlanmaktadır. Urfa Milletvekili Rafet Bey, meclise verdiği teklifte Türkçe konuşmayanlardan on lira ceza alınmasını ve bu paranın da belediyelere verilmesini teklif etti. Nitekim 1925 yılında Bursa belediyesi Türkçe konuşmayanlardan para cezası alınmasını ön gören bir karar alır ve İspanyolca konuşan iki Yahudi’ye beşer lira para cezası keser.

 

Mustafa Kemal bunu daha da ileri götürerek 17 Şubat 1931 tarihinde Adana’da yaptığı bir konuşmada şunları belirtir; “Milletin çok bariz vasıflarından birisi kıymetli esaslarından birisi dildir. Türk milliyetindenim diyen insan her şeyden evvel ve behemehâl Türkçe konuşmalıdır. Türkçe konuşmayan bir insan, Türk harsına, camiasına mensubiyetini iddia ederse buna inanmak doğru olmaz.”

 

Yahudilerin başına gelen en büyük belalardan biri de 1930 yılında yapılan belediye seçimleri sonrasında yaşadıklarıdır. Bu seçimlere Atatürk’ün izniyle Paris büyükelçisi Fethi Okyar’ın 12 Ağustos 1930 yılında kurduğu Serbest Cumhuriyet Fıkrası partisi de belediye seçimlerine katılır. Fethi Okyar belediye seçimlerinde oy alabilecek, ekonomik olarak güçlü olan Yahudi adayları da listesine alır. Marko Naum ve avukat Avram Naum Beyoğlu kazasından aday gösterilerek belediye seçimlerine girerler. Edirne’de de beş Yahudi aday gösterilir. Trakya’da tüm Yahudiler SCF oy veriler. Yahudilerin belediye seçimlerinde aday gösterilmesi basında çok büyük eleştirilere konu olur. Yahudiler bu saldırlar karşında Cumhuriyet’e olan bağlılıklarını bildirmek üzere bir heyetle 16 Ekim 1930 günü TBMM başkanı Kazım Karabekir’i Dolmabahçe Sarayı’nda ziyaret edip bağlılıklarını bildirirler.

 

Diğer azınlıklar gibi Yahudiler de Kurtuluş Savaşı öncesi kendi okullarında kendi dillerinde eğitim veriyordu. Eğitim Fransızca ve İbrani’ce verilmekteydi. Kurtuluş Savaşı sonrasında Kemalistler bu alana da el attılar. Dönemin Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi bir gazeteye verdiği demeçte şunları söylüyordu: “Gayr-i Müslim mektepler, memleketimizde, çok acı ve çok kanlı vakayı ile sabit olduğu üzere siyasi propaganda merkezi hizmetini görmekte devam edemezler. Şimdiki mektepler, umumiyeti itibarıyla, doğrudan doğruya memleketin muhtelif unsurlara mensup evladı arasında ihtilafı her gün körükleyen anıl merkez hareketleri vücuda getiren komiteler mahiyetinde kaldıkça, bunların mevcudiyetine razı olmak, memleketin emniyetine karşı kurulan açık bir ifsat teşkilatını serbest bırakmak demektir.” Bu demecin ardından beklenen oldu. Türkiye’deki mevcut azınlık okullarının öğrenimlerine devam edebilecekleri ancak yeni okulların açılamayacağı bildirildi. 20 Mayıs 1923 tarihinde ise tüm azınlık okullarında derslerin Türk öğretmenler tarafından verileceği kararı alındı. 1927’de ise azınlık okullarına alınacak öğretmenlerin Türkçe sınava girmeleri, başarılı olmayanların ise bu okullara alınmamaları yasal hale getirildi. Bu uygulamayla Yahudi çocukların okudukları okulları terk etmeleri başladı. Aileler yoğun baskılar karşısında çocuklarını Yahudi okullarına göndermemeye başladı ve bu okullar 1928 yılında tümü kapanmak zorunda kaldı.

 

Kemalistler Türklüğü esas alan yeni ulus devletlerinde pazara tek başına hâkim olmak için özel politikalar geliştirdiler. 17 Şubat 1923-İzmir İktisat Kongresi, ekonomide Türk burjuvazisinin nasıl bir rol alacağı, ekonominin ulus ve azınlıklardan arındırılarak “Millileştirilmesi” için toplandı.

 

İzmir İktisat Kongresi’ne azınlık iş adamlarından hiç kimse çağrılmadı. Bu tesadüfü değil, özel bir uygulamaydı. Kongrede Kemal Atatürk’ün yaptığı konuşma her şeyi ele veriyordu. Mustafa Kemal konuşmasında şunların altını çizdi; “İstiklali tam için şu düstur var; Hâkimiyet-i milliye hâkimiyet-i iktisadiye ile tersin edilmelidir. (sağlamlaştırılmalıdır) siyasi ve askeri muzafferiyetler ne kadar büyük olursa olsun iktisadi zaferle terviç edilemezlerse semere, netice payidar olamaz.” Bu sözler birçok şeyi ifade ediyordu. İzmir İktisat Kongresi’yle ilgili İkam gazetesinin yazdıklarına bakmak yeterlidir. Bu gazete “İzmir İktisat Kongresi gayri-müslim iktisat düşmanlarımızın fevkalade telaşının mucip olmaktadır” cümleleriyle azınlıkların nasıl dışlandığını dile getiriyordu. İzmir İktisat Kongresi’nin aldığı bir diğer önemli kararda, azınlık memurların ticaret alanlarından alınarak yerlerine Türk memurların atanması olmuştur. İzmir İktisat Kongresi öncesi birçok liman şehirlerinde ticaret diğer dillerde de yapılmaktaydı. Kongreyle birlikte, ticaretin Türkçe yapılmasına karar verildi. Bu Türk devletinin pazarda tek dil olarak Türkçe’nin konuşulmasının zorla kabul ettirmesinin sonucuydu. Bu karar bugün de Türk devletinin neden Kürtçe ana dilde eğitim istemediğini, Kürtçe’nin konuşulmasına neden yasak getirdiğini anlamak açısından oldukça manidardır.

 

Vakit gazetesi Türkçe’nin ticaret hayatında kullanılmasının zorunlu hale gelmesinin mantığını şu şekilde açıklıyordu “Türkiye’de Türkçe dilinin üstünlüğü sadece bir onur ve şeref meselesi değildir. Bu aynı zamanda Türk ulusu için hayati önem haiz bir iktisadi meseledir. Türk ve Yunan uyruklu işverenler ile yöneticiler Türkçe yerine Rumca konuşan memurları ısrarla tercih etmelerinden dolayı Türklerin iş bulmaları imkânsızdır.”

 

“Ticaret hayatının millileştirme faaliyetlerinden bir tanesi de azınlıklara bazı meslek ve ticaret alanlarının yasaklanması oldu. Bu maksatla 4 Haziran 1934 yılında yürürlüğe giren bir kanunla yabancı uyruklu kişiler bazı mesleklerden men edildi. Buna karşın Türk memur çalıştıran yabancı uyruklu iş sahiplerine bir kısıtlama getirilmedi. Kanundan en çok etkilenen serbest meslek sahibi ve seyyar satıcılar etkilendiler. Kanunun yürürlüğe girmesiyle azınlıklara mensup serbest meslek sahibi kişiler din değiştirmek için müftülüklere başvurmaya başladı. 31 Mayıs 1934 yılında azınlıkla mensup serbest meslek sahibi kişilerin mesleklerini bırakmaları sonucu Yahudiler, iş hayatından çekildikleri ve iş bulamama korkusuna kapılarak Türkiye’yi terk etmeye başladılar.”

 

Ekonomik abluka bununla da sınırlı kalmadı. II. Emperyalist Paylaşım Savaşı döneminde dünyadaki ekonomik bunalımı gerekçe gösteren Kemalistlerin tek partisi CHP hükümeti sözde bir önlem paketi olarak azınlıklara “varlık vergisi” getirdi. Kemalistlerin devlet eliyle burjuvazi yaratma politikasının bir sonucu olan varlık vergisi, azınlık sermayesini tasfiye etmeyi amaçlayan bir uygulama olarak 1944 yılına kadar yürürlükte kaldı. Amaç, pazarı Türkleştirerek halen Pazar payları önemli bir yerde duran Rum, Ermeni, Yahudi, sermayesini Türkleştirmekti.

 

Varlık Vergisi 11 Kasım 1942 tarihinde TBMM tarafından oy birliğiyle kabul edildi. Varlık Vergisi’nin devlete ödenmesi 15 günlük bir süreyle sınırlandırmıştır. Azınlık iş adamlarından ve tüccarlardan istenilen vergi, servetlerinin birkaç katıydı. İstenilen verginin çok olması, sürenin kısa olması nedeniyle azınlık iş adamları ve tüccarları ellerindeki tüm mal varlıklarını satışa çıkarttı. Süre bittiğinde Varlık Vergisi’ni ödemeyenler Erzurum Aşkale’de zorunlu çalışmaya tabi tutuldular. Neticede 2057 kişi istenilen Varlık Vergisi’ni ödemediği için tutuklanmış, bunlar içinde akrabalarının yardımıyla vergilerini ödeyip serbest bırakılanların dışında 1.400 kişi çalışma kaplarına gönderilmiştir. Devletin resmi rakamları böyleyken, zorunlu çalışmaya tabi tutulanları Parsch Gevrekyan bu sayının 6-8 bin arasında olduğunu yazmaktadır. Çalışma kamplarında hayatını kaybedenlerin sayısı ise 21 kişidir. Varlık Vergisi’nin yürürlüğe girdiği tarihte istenilen vergiyi ödeyemedikleri için birçok Rum ve Ermeni Türkiye’yi terk etmiştir.

 

Son olarak Çerkezler hakkında da birkaç şey söylemek konumuzun bütünlüğü açısından zorunludur. Kuzey Kafkasya haklarından olan Çerkezler, 1864 yılında toplu olarak yurtlarından koparak Osmanlı topraklarına geldiler. Rusya’daki Çar orduları ile Kafkasya hakları arasındaki savaşta mağdur olan Çerkezler savaştan kaçarak geldikleri Osmanlı topraklarında dağınık bir şekilde yaşamak zorunda kaldılar. Ve en çok asimilasyona tabi tutulan azınlıkların başında gelmektedirler.

 

Bugün açısından bakıldığında Türkiye’de yaşayan Çerkez nüfus 300 bin civarındadır. Çerkezler yoğun olarak Bursa, Eskişehir, İzmir ve İstanbul ve Düzce’de yaşamaktadırlar. Kemalistler, Kurtuluş Savaşı sonrası Çerkezleri Türk oldukları propagandayla asimle etmede başarılı oldu. Çerkezler yakın zamana kadar kendilerini hep Türk olarak tanımlamış ve öyle görmüşlerdir. Toplumsal mücadele Çerkezlerinde kendilerini tanımaya, farklı olduklarının bilincine götürmüştür.

 

Türklerin kültür kökeni ve etnik yapısı adlı kitapta Mehmet Işık Çerkez gerçekliğini şöyle dile geriyor. “Bu duruma gelmemizde en büyük hata bizlerden kaynaklanmakta. Ancak, Osmanlı’nın bu sürgüne ortak oluşu, yok etmek için uygulanan iskân politikası, daha sonra Türkiye devletinin kurulmasıyla ‘Vatandaş Türkçe Konuş’ diye uygulanan baskılar hiçte dile getirilmez. Ki, kendim 1962’de ilkokula başladığımda, bırakın okulda Çerkezce konuşmayı, köyün içinde konuşmamadan dolayı öğretmenimin beni cetvelle dövdüğünü halen unutamam. Bu tip baskılar asimilasyonumuzu hızlandırdı” demektedir.

 

Çerkezler son yıllarda önemli bir örgütleme içinde bulunmaktadırlar. Çerkez inisiyatifleri adı altında örgütlenen Çerkezler gelinen aşamada devleti rahatsız eder bir durumdadırlar. Çerkezler birçok defa ana dilde eğitim için sokağa dökülmüş, ayrı bir ulusa mensup olarak Türkiye’de bir azınlık olarak yaşadıklarını, kendi kültür ve dillerinin yaşatılması, ana dilde eğitimin kendi hakları olduğunu dile getirerek örgütlenmektedirler. Murat Bardakçı’nın bir gazetede “bir Çerkez açılımı eksikti” başlıklı köşe yazısında dile getirdiklerine karşı, Çerkezler, 21 Nisan 2011 tarihinde İstanbul Beyoğlu’nda protesto gösterisi düzenleyerek seslerini duyurdular. Keza 2011 yılı içinde Eskişehir’de yaşayan Çerkezler, anadilde eğitim hakkı için yapmak istedikleri yürüyüş polis tarafından engellendi.

 

Çerkezler içindeki ileri ve demokrat güçler, toplumsal mücadelede demokratik ve ilerici güçlerle birlikte hareket etmek istemektekiler. 12 Haziran genel seçimleri sonrasında yapılan çatı partisi tartışmalarında Çerkez Hakları İnisiyatifi sözcüsü Kenan Kaplan “Türkiye’yi kendi tabanı kabul eden ve tüm hakların mücadelesini veren bir anlayışın güçlü bir irade beyanıyla ortaya çıkması lazım” şeklinde tarif ettiği beklentisinde Kenan Kaplan, şunların altını çizdi; “Çatı partisi kimseyi ötekileştirmeyen, çağdaş bir demokrasiyi ön plana alan bir anlayışı gündeme getirirse ve tüm farklı kesimlerin haklarını savunduğuna inandırırsa Çerkez halkı da buna destek verecektir” demektedir.

 

 

 

Bitirirken;

 

Dünyanın her yerinde şoven ve ırkçı politikaların tek bir amacı vardır; Devleti elinde bulunduran hâkim ulus burjuvazisi pazara tek başına hâkim olmak için aynı ülke sınırları içinde yaşayan diğer ulus ve azınlıkları asimile etmek, olmuyorsa ezmek ve yok etmek istemektedir. Bunun için çeşitli biçimlere başvurur. Her yerde tek bir amacı olan bu uygulamada, araç ve yöntemlerde farklılıklar olsa da sonuç değişmez.

 

Hitler Almanya’sı Yahudileri toplama kamplarında gaz odalarında topluca katletti. Rusya’da Çar ülkeyi bir halklar hapishanesine dönüştürdü. Güney Afrika’da beyazlar yerli haklı yıllarca baskı altında tuttu, katletti. Filistin’de İsrail Siyonistleri, Filistin ulusunun topraklarını işgal ederek katliamdan geçirdi. Yunanistan ve Bulgaristan’da Türk azınlığa, Kosova’da Arnavut azınlığa Yugoslavya’da Bosnalılara karşı yapılanlar… Tüm bunlar hâkim olanın diğerlerini yok eden uygulamaları olarak tarihe geçti.

 

Türkiye’de de Kemalist Cumhuriyet Türklük esası üzerine kurduğu ulus devlette, kendi dışındaki tüm ulus ve azınlıkları yok saydı. Türkiye olarak çizilen sınırlar içinde kendi topraklarında yaşayan Ermeni, Rum ve Kürtleri önce Türkleştirmek için çalışan, bunu başaramayınca da ezmek ve yok etmek isteyen Kemalist devlet, bu politikasında kısmi olarak bir başarı sağlamış olsa da bir bütün olarak başarılı olmamıştır. Kürtler başta olmak üzere devlete karşı direniş yüz yıldır devam etmektedir. Nüfusu azalan diğer azınlıkların dahi kendi içine kapanmışlıkları, sesiz kalmaları dahi onları bir bütün olarak yok edememiştir. Kürtler bu baskılar karşısında en dirençli ve örgütlü bir ulus olarak, yıllardır verdikleri onurlu direnişleriyle kendilerini kabul ettirmiştir.

 

Bugün Türk devletinin sınıfsal ve ulusal mücadele karşısında başarı şansı kalmamıştır. Elindeki imkânları emperyalist ağababalarının desteğiyle güçlendirmiş olsalar da, sonunda kaybedeceklerdir. Örgütlenmiş bir toplum hiçbir zaman yenilmez. Geriletilebilir, sindirebilir, ancak yok edilemez. Türkiye bu aşamadadır. Sadece ulus ve azınlıklar değil, çeşitli inanç grupları da artık bu devlete kafa tutmaktadır. Kemalist Cumhuriyet ulus ve azınlıklar gibi Müslüman olmayan inanç gruplarını da yok saydı, ezdi, baskı altına aldı.

 

Aleviler, Ezidiler, Hıristiyan inanç grupları Türkiye’de hep hor görüldü. Aleviler devletin kurduğu Diyanet vasıtasıyla hedef seçildi. Alevilerin kestiği hayvan yenilmez, bir Alevi’yi öldüren cennete gider, Alevilerle tokalaşmayın, Alevi kızları ve erkekleriyle evlenmeyin propagandasını el altından ve yer yerde açıktan yapan bu devlettir. Aleviler, Maraş, Sivas Çorum’da devletin denetimde topluca katledildiler. Ancak Aleviler, tüm baskı ve katliamlara kaşı direndiler, inançlarını yaşayıp korudular ve bugün tüm bu korku çemberini kırarak örgütlenip bir güç oldular. Devlet bu örgütlenmeden de korkmaktadır. Devlet Alevilerin demokrasi güçleriyle birleşmesinden korkmaktadır.

 

Bu devlet, devrimcileri, Kürtleri, Alevileri ve diğer azınlıkları sevmediği açıktır. Kendisine düşman gördüğü bu güçlerin birlikte hareket etmesinden de korkmaktadır. Tüm devrimci, ilerici ve ulusal güçler artık proletaryanın bayrağı altında örgütlenerek mücadelelerini yükseltmelerinin tam zamanıdır.

 

* Bu makale daha önce yayınlanmış olmakla birlikte, Cumhuriyet’in 100. yılı vesilesiyle gözden geçirilmiş yeniden düzenlenmiştir”

https://ozgurgelecek50.net/kurulusunun-100-yilinda-tcnin-diger-yuzu-turkiyede-ulusal-azinliklar-sorunu/

100 YILDIR BİTMEYEN YALAN VE YANILSAMA! Mehmet Akkaya

100 YILDIR BİTMEYEN YALAN VE YANILSAMA!

"Bir cumhuriyet nasıl bir maskeye bürünürse bürünsün, ne denli demokratik olursa olsun, eğer o bir burjuva cumhuriyeti ise, eğer o toprak ve fabrikaların özel mülkiyetini koruyorsa ve eğer özel sermaye toplumun tümünü ücret köleliği içinde tutuyorsa... o zaman bu devlet, bazı insanların, ötekiler tarafından ezilmesi ve burjuvazinin köleleri ezmek için kullandığı bir makinedir." (Lenin: Sverdlov Üniversitesi'nde konuşma, 1919).

En güzel ve inandırıcı yalan bile, yüz yıl da sürse, bin yıl da sürse eninde sonunda söyleyenin elinde ve ağzında patlar. Kurtuluş Savaşı yalanı olsun, cumhuriyet yalanı olsun, modern devlet, sınıfsız imtiyazsız toplum, köylüye, kadına, işçiye, emekçiye, hak hukuk getirdik yalanı olsun, bütün bunlar da sadece söyleyenlerin inandığı hurafelere dönüşebilir.

Yalanın, felsefi-ideolojik bir silah olarak kullanılması yeni olmadığı gibi yalnızca Osmanlı-Türk egemen sınıflarının kullandığı bir silah da değildir. Daha önceleri Roma, Bizans, Çin, Hun imparatorlukları tarafından kullanıldı bu yalan silahı. Zaman içinde kullananların elinde patladı.

Yaşamın devrimci dinamizmi, yalanı icat eden ve yürürlüğe koyan ilk kuşak kullanıcıları tarihin derinliklerine gönderdi. Ki bu imparatorluklar öyle 100 yıllık filan da değildi. Bin yılları bulan, sözde insanlığa demokrasi getiren ama her biri birer zulüm düzeniydi. Çok övülen, asla yıkılmayacağı düşünülen nice İngiliz imparatorlukları, Çarlar ve çarlık rejimleri de yerle yeksan oldu. Daha da çok övülen, toz kondurulmayan Osmanlı imparatorluğu, paşaları ve padişahları da kıyımlar, katliamlar tarihi bırakarak tarih sahnesinden silinip gittiler.

Yüz yıldır deniyor ki, şimdiki ilelebet payıdar kalacaktır! Gülünç! Bilinmez mi ki, katı olan her şey buharlaşıyor. Her şey sonsuz bir devrimci değişim içinde. Temelleri yüz yıl önce atıldığı söylenen şimdiki rejim (Cumhuriyet) yoktan var edildiği için sonsuza dek kalacakmış! Yoktan var edilmek de ne demekse... Türk burjuvazisinin bulduğu yeni bir bilim galiba. Sonsuza kadar kalmak da bu yeni bilimin söylemi olsa gerek. Başında Dr., Doç ve Prof yazan koca koca adamlar bile bu yalanları ya bilerek ya da bilmeyerek yaymakta bir beis görmüyor.

Öncekilerin yok olup gittiği gibi yeni zulüm düzenleri de aynı kaderi paylaşacaktır. Teolojik bir söylemle ifade edecek olursak doğan her canlı ölümü tadacaktır diyebiliriz. Eski filozoflar da güzel söylemiştir: Meydana gelen meydandan gider. Bu gerçeğin yok sayılması için profesyonel yalanlara ihtiyaç vardır. Felsefe tarihinde, devlet teorilerinde bu yalanın yeri vardır da. Ana akım siyaset felsefesinin filozofları olan Platon ve Machiavelli gibi düşünürler devletlere ve devlet yöneticilerine yalan söyleme hakkı tanırlar. Bu yüzden de günümüzün burjuva, liberal, milliyetçi, devletçi, faşist teorisyenlerine temel olmuşlardır.

Tarihte, kurulan her zulüm düzeni yalana başvurmak zorunda kalmıştır. Yalan, modern siyaset felsefelerinde yanılgılı bilgi, yanlış bilinç ve ideoloji gibi terimlerle karşılanıyor. Bunlar burjuva/feodal üretim ilişkileri içinde üretilir, dini ve milli eğitim kurumlarında kitlelere şırınga edilir. Modern okullar, eğitim kurumları ve üniversiteler temelde bunun için vardır. Herkes bu dini, milli ve okul eğitimini almak zorundadır. Üstelik, zorunlu eğitimin erken yaşta, henüz çocuk dünyaya gözlerini açtığında verilmesi gerekir. İlk örnekler, bir kez bilince girdi mi onu çıkartmak kolay değildir. Yeni yaşam tecrübesi ile öğrenilen her deney ve deneysel bilgi ilk örneklerin kalın duvarına çarpar ve geri itilir.

Yalan söyleme alışkanlığı esasen sınıflı toplumlarla ortaya çıkmıştır. Sınıflı toplumlarla birlikte büyük bir silah olduğu keşfedilmiş ve sömürücü sınıflar tarafından etkin bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Hakiki olan yerine yalana başvurma gündelik yaşamda, emekçilerin de yöneldiği bir pratiktiğe dönüşmüştür.

Bu silahı kullanmada, adına yeni, ilerici, modern denilen rejimler, eski klasik dikkatörlüklerden daha yaratıcıdır! Çünkü çağın iletişim araçları adeta bu yalanları üretmek, payandası olmak ve kitlelere taşımak için icat edilmiştir. Resmi basın yayın organları olsun özel radyo ve televizyonlar olsun her türden medya ve günümüzde sosyal medya kuruluşları olsun, hepsi bu yalanları yaymak için işlev görür.

Kapitalizm koşullarında kitle yayın organlarının, kitlelere yalan taşıma ve manipüle etmek dışında bir görevi bulunmuyor. Sığ ve sıradan denilecek kimi "nesnel" olayların da veriliyor oluşu, bilinçlerde yanılsamalar yaratmak, imha/inkar politikalarını doğal göstermek ve yeni yalanları meşru hale getirmek içindir ve elbette ki talidir.

Modern burjuvazinin en önemli özelliklerinden birisi yeni olanı, özgürlük ve eşitlik olarak sunmasıdır. Ad değişince sanki olgu da değişecekmiş gibi düşünülür. Kurulan bir yönetime demokrasi, cumhuriyet, devrimci, halkçı vs. demekle sanki böyle olacağı sanılır, iddia edilir. Oysa 100 yıllık sürece bakılırsa yeni olarak feodal despotizmin yok edilmediği, üstüne üstlük yanına bir de faşizmin eklendiğini görmek zor değildir. İddia edildiği gibi bu süre zarfında, dinin geriletilmediği, tersine daha da kurumlaşıp güçlendiği de saklanan bir başka gerçektir. Toplum bir dinli iken iki dinli hale gelmiştir. İslam dininin yanına bir de milliyetçilik dini eklendiğini tespit etmek mümkündür. Bu da anlaşılır bir durum. Çünkü emperyalizmin, ülkemizde kurdurduğu despotik ve faşist dikkatörlüğü dinlerden destek almaksızın yönetme ve uygulama imkanı yoktur.

100 yıllık rejim, yurtta sulh cihanda sulh türünden barış yalanları atsa da, kurulduğundan beri Kürtlere, komünistlere, Kızılbaşlara, kadınlara, muhalif dinlere, gençlere, yoksul köylülere karşı savaş halinde olmuş bir rejimdir. Dolayısıyla bir devrim değil karşı devrimdir. 100 yıllık tarihi de karşı devrimler tarihi olarak okumak yanlış olmaz. Bugün, şu anda yapılanlara bakarak bile burada yazılanlar test edilebilir.

Halkın gözünün içine baka baka yalan söylemek diye bir söz var. Siz tek partili bir faşist diktatörlük kurun ve adına da halkın kendi kendisini yönetmesi deyin. Mussolini hukukunu alıp binlerce insanı asın ve adına da demokrasi, sosyal hukuk devleti deyin. Yalanınızı yüzünüze vuranlar da çıkar elbet. Seyit Rıza'nın Türk egemen sınıflarına ve onların modern hukukçularına karşı söylediği "sizin yalanlarınızdan, hilelerinizden bıktım..." anlamına gelen sözleri kulaklardadır. İdam sehpalarınızı tekmeleyenler de olacaktır, Deniz Gezmiş misali.

Türk egemen sınıflarının, kitleler içine yaydığı süslü yalanlardan birisi de cumhuriyet adıyla kurulan yönetimlerin diğer yönetimlerden iyi olduğu, topluma yarar getirdiği, insanları özgür kıldığıdır. Basit bir gözlemle bile bunu anlamak kolaydır. Afrika, Asya ve Ortadoğu'da emperyalistler tarafından masa başında kurulan (bizimki de dahil) bir çok devletin adı cumhuriyet iken Avrupa'nın bir çok devleti krallıktır. Avrupa'yı övmek istemem ama binlerce insan Asya'nın, Afrika'nın faşist, İslamcı, gerici cumhuriyetlerinden kaçıp Avrupa'daki krallıklara sığınıyor!

Milliyetçi sol çevreler, burjuvazinin yalanlarına en çok maruz kalan kesimdir. Onlara göre Marx, Engels, Lenin bile "cumhuriyet fazilettir" demişler. Yalan! Emperyalizmin, 100 yıl evvel cumhuriyeti esasen Sovyetik cumhuriyetlere karşı kurdurduğu sır değildir. Sovyetler Birliği ise cumhuriyet değil "Sosyalist cumhuriyet"tir. Lenin'in görüşü girişte alıntılandığı gibidir. Türk büyük burjuvazisi ve dönemin toprak ağaları, "kadın hakları" klişesinde olduğu gibi bir çok uygulamaya da, salt Anadolu halkları Sovyetler Birliği'ne sempati beslemesin diye başvurmuştur. Halkevleri, Köy Enstitüleri vs. icat ettiler. Hepsi sosyalizme karşı taklit, hepsi taktik, hepsi yalan!

Marx ve Engels, Roma'dan miras kalan ve despotik devlet biçimi olan Cumhuriyetle ilgili ne söylemiş olabilir? Onlar da "her ışıldayan altın değildir" diyerek adeta bizi uyarıyor ve şunları yazıyorlar:

"Proletarya açısında cumhuriyet, monarşiden yalnızca proletaryanın gelecekteki iktidarında kullanıma hazır bir politik biçim oluşuyla farklıdır. Sizler, bu biçime zaten sahip olduğunuzdan bize göre bir avantajınız var; bize gelince onu yapmak için yirmidört saat harcamamız gerekir. Ama her hükümet biçimini olduğu gibi cumhuriyeti de içeriği belirler, bir burjuva egemenlik biçimi olduğu sürece, bize, herhangi bir monarşi kadar hasımdır (yalnızca bu husumetin biçimleri farklıdır) bu nedenle cumhuriyeti özsel olarak, biçimde sosyalist saymak ya da burjuvazinin egemenliği altında iken ona sosyalist görevler vermek tamamen temelsiz bir yanılsamadır."

(Marx-Engels, Seçme Yazışmalar, Cilt-II, s. 304).

Tarihsel olarak ileride olunursa etik, politik ve estetik olarak da ileride olunacağı zannediliyor. Bu anlama, büyük bir yanılsamadır. Tersi de olabilir çünkü. Tarihsel olarak ileri olanın, sosyal eşitlik açısından geri ve tutucu olması mümkündür. Adına cumhuriyet denilen pekçok örnekte bunu gözlemlemek kolaydır. Örneğin kendi tarihimizde 1909 ile 1925 tarihlerinin, bu açıdan karşılaştırılması ufuk açıcı sonuçlar ortaya çıkarabilir. Cumhuriyetin eskiye oranla getirdiği yenilikler: Tek adam, tek, parti, tek bayrak, tek din, tek millet, tek vatan, tek devlet, tek dil... Tek, tek, tek...

1920'den itibaren sendikaların kapatılması, 1 Mayısların yasaklanması, kadın derneklerinin ve dergilerinin sansür edilmesi, Mustafa Suphi ve yoldaşlarının boğdurulması, cumhuriyet nedeniyle kazanım olarak gösteriliyor. Bu ne vicdansızlık! Alevi dergahlarının kapatılması laiklik olarak, Ne mutlu Türk'üm diyene sözü uluslara serbestlik olarak, köylü milletin efendisidir sloganı sosyalizm olarak, aydınların tutuklanması, komünistlerin hapsedilmesi, takvim, şapka ve yeni kıyafetleri "devrim" olarak tanımlamak cumhuriyetin kazanımları olarak gösterilmiştir halen de gösterilmektedir.

Son 20 yıldır sistemi ayakta tutmak için dinci görünümlü bir organizasyon icat edilmiş durumda. Kitleler, şeriat tehlikesine inandırılıp 100 yıldır devam eden faşist sistem ilerici gösterilmeye çalışılıyor. Bugünkü hükümetin, ülkeyi güllük gülistanlık biçiminde göstermesi gibi hükümete muhalefet edenler de cumhuriyet yıllarını cennet olarak göstermeye çalışıyor. Nafile! Başka yolu yok. Meydana gelen, eskisiyle yenisiyle meydandan gider, gidecek!

Ez cümle beş kıtada yaptığı yağma ve talan nedeniyle, girdiği emperyalist savaşlarda yenilip sürülmüş bir imparatorluk sonunda yıkılıyor. Yerine Anadolu'da bir devletçik kurulmuş. Buna da büyük, koca koca sıfatlar ekleniyor. Aslında biz yenilmemişiz de ortaklarımız yenildiği için biz de yenilmiş sayılmışız! Yalan bitmiyor. Bunları ders kitaplarından okuduğumuz gibi "büyük" tarihçilerin eserlerinde de "belge tarihçiliği" gerekçe gösterilerek de okuyoruz. Gülünç. Hem de ne gülünç!

Emperyalist burjuvazi ve Osmanlı-Türk egemen sınıflarında hak, hakikat ve samimiyetin zerresi yok, kalmamış. İlericiydi, devrimciydi, aydınlanmacıydı, moderndi denilen burjuvazi ve emperyalizm, 100 yıldır insanlığa sömürü, savaş, silah ve zulüm getirmekten başka bir işlev görmedi. Emperyalizmin uzantısı olarak kurulan sistemler de benzer durumda. İktisaden hakim sınıf sözcükleri, aynı işlevi yerel ve bölgesel düzeyde yerine getirerek faşist dikkatörlüklerin mimarı, mühendisi, reisi, başkanı ve ulu önderleri oldular.

 

KEMALİST HAREKETİN KISA BİR ANATOMİSİ

                                        KEMALİST HAREKETİN KISA BİR ANATOMİSİ

50 yıl önceki tezlerimizi defalarca okumuştum ama bir kez daha okudum. Bu yazıda, Kurtuluş Savaşı ve sonrası üzerinde biraz fikir yürüteceğim. Değişim yasaları, yarım asır öncesindeki tespitlerimizi ister istemez, yeni şartların vaaz ettiği yönde gözden geçirmemize, irdelememize yol açıyor. Kemalist harekete dair tezlerin, yarım asır sonra, temel noktalarda isabetini ve gücünü koruduğu açık. Onun için ben bu yazıda ayrıntılar üzerinde duracağım.

Kurtuluş Savaşı ve Kemalist hareket üzerine yazılan tezler bizim temel tezlerimizden biriydi. Tezin can alıcı noktaları, Kurtuluş Savaşı’na hangi sınıfların önderlik ettiği, savaşın amacı ve savaş sonrası dönemlerin genel hatlarıyla irdelenmesiydi.

Tezler, Kurtuluş Savaşı’nın milli bir devrim, Kemalist bir devrim olduğunu kabul ediyor, bu devrime, “Türk komprador büyük burjuvazisi ve toprak ağaları sınıfının” önderlik ettiğini, millî karakterdeki orta burjuvazinin ise yedek güç olarak katıldığını belirtiyordu. Bu tesbit, bugün de geçerliliğini koruyor ve komünist hareketi diğerlerinden ayırıyor.� Tezlere göre, “Devrimin önderleri, daha anti-emperyalist savaş yıllarında iken İtilaf emperyalizmi ile el altından işbirliğine girişmişlerdir.”

Burada, üzerinde düşünmemiz gereken iki nokta vardır. Birincisi, savaşın anti-emperyalist olarak nitelenmesi, ikincisi ise, devrim önderlerinin, “savaş yıllarında iken İtilaf emperyalizmi ile el altından işbirliğine girişmiş” olmalarıdır.

Anti-emperyalizm, emperyalizmin ortadan kaldırılmasına, bulunduğu yerden defedilmesine matuf bir olgudur. Devrime önderlik eden komprador burjuvazi, kompradorluğundan dolayı anti-emperyalist bir aksiyonu zaten üstlenecek yapıda değillerdir. Tezin bütününe, Kurtuluş Savaşı yıllarındaki sömürge, yarı-sömürge ve yarı-feodal yapının, savaştan sonra yarı-sömürge ve yarı-feodal bir yapı haline geldiği görüşü hakimdir. Hal böyle olunca Kurtuluş Savaşı’nın anti-emperyalist bir savaş değil, sömürge yapıyı tasfiye eden ama yarı-sömürge yapıyı koruyan, anti sömürgeci bir savaş olduğu savunulmuş oluyor.

Geçmişte bazı devrimci hareketler, komprador burjuvazinin emperyalizmle hiçbir zaman çatışmayacağını savundular. Yirminci yüz yılda ortaya çıkan örnekler, komprador burjuvazi ile emperyalizm arasında, azami kârdan kimin daha fazla pay almasına dair bitmez tükenmez çelişkilerin olduğunu ve bunun bazen, özellikle de işgal dönemlerinde çatışmaya dönüştüğünü, kompradorların efendi değiştirdiklerini gösterdi.

Açıktır ki burjuvazinin hiçbir kesimi, eli altında bulunan pazarın, bir işgal ile elinden çıkmasını istemez. Bazı kesimler işgale istemeyerek boyun eğmek zorunda kalırken, bazı kesimler de direnme yolunu seçer. Komprador burjuvazinin ve büyük toprak ağalarının sınıf çıkarları, pazarın canlanması, yatırım ve iş imkanlarının genişlemesi, sermayenin imkansızlıklara takılmadan kendini yeniden üretmesinden geçer. Bundan dolayıdır ki yeryüzünü ahtapot gibi saran emperyalist sermayeye ihtiyaç duyarlar. Pazardaki güçlü dünya sermayesi, zayıf yerel sermayeyi bağımlı hale getirir.

Ham madde kaynaklarının, işgücü sömürüsünün, rant gelirlerinin vb. aslan payını güçlü sermaye alır. Ekonomik, siyasi, askeri ve kültürel bağımlılığı, yani yarı-sömürge olgusunu yaratan da bu durumdur.

Devrime önderlik eden sınıfların, savaş yılları içinde emperyalistlerle el altından uzlaşmaya çalıştıkları görüşüne gelince, ortaya çıkan belgeler, Mustafa Kemal ve çevresinin, savaş yıllarında değil, savaş yıllarından önce Emperyalistlerle uzlaşmaya çalıştıklarını gösteriyor. Mustafa Kemal’in İngiliz işbirlikçisi Vahdettin’e, yakın çevresinde bulunan arkadaşlarından oluşan ve kendisinin de muhtemelen harbiye nazırı olarak içinde yer aldığı bir kabine önerisinde bulunduğunu, Kemal’in, ittihatçıların içindeki İngilizci kanada mensup olduğunun bilinmesine rağmen, önerinin kabul görmediğini ve Karadenizde Rumlara karşı gelişen çeteci hareketleri bastırması ve bölgede güvenliği tesis etmesi için müfettiş olarak Bandırma vapuruyla Samsun’a gönderildiğini biliyoruz. Samsun’a ayak basmadan Yunanistan’ın 15 mayısta Paris konferansında alınan karar gereğince İzmir'i işgal ettiğini, işgalin Türk egemenlerinde ve halkta yarattığı büyük infial üzerine Mustafa Kemal’in, direnme kararı alıp 'sineyi millet'e döndüğünü de biliyoruz.

Kurtuluş Savaşı yıllarında Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri, Kemalist burjuvazinin direnme örgütleriydi. Bu örgütler içinde orta burjuvazi de yer alıyordu. Savaşın başlangıcında orta burjuvazinin bir bölümü, Yunan işgaline karşı Çerkez Ethem Bey ve kardeşlerinin komutasında Kuvâ-yi Seyyâre adı altında ciddi bir varlık gösterdi. Yeşil Bolşevik olarak da adlandırılan ve Yeşil Ordu Cemiyeti’nin bir gücü olarak ortaya çıktığı söylenen Kuvâ-yi Seyyâre, padişah yanlısı gerici İsyanları bastırınca meclisin yarısını kazanmakla kalmadı, meclis başkanlığını seçimle ele geçirdi. Demirci Mehmet Efe gibi çeteleri de kendine bağlayarak etkinliğini artırdı. Eskişehir’de, “Dünyanın Fukara-i Kâsibesi Birleşiniz,” alt başlığı ile çıkardığı Seyyare-i Yeni Dünya Gazetesi’ni de siyasetinin bir aracı haline getirdi. Ekim devriminin ürünü olarak ortaya çıkan Ankara’daki, Salih Hacıoğlu liderliğindeki Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası ile Baku’da kurulan Türkiye Komünist Partisi bu hareketle aynı saflarda yer almış bulunuyordu.

Bu durum, Kemalist hareketi ciddi bir şekilde endişelendiriyordu. Ekim devriminin desteğini alan bu güçler, savaş sürecinde giderek güçlenebilir ve Kemalist hareketi tehdit eder hale gelebilirdi. Bu güçler aynı zamanda, Kemalistlerin batılı emperyalistlerle uzlaşmalarının önünde bir engel haline de gelebilirdi. İttifakı değil, iltihakı esas alan Kemalist hareket, kendisine iltihak etmeyen bu güçleri tasfiye etme kararını verdi.

İlkin, Seyyare-i Yeni Dünya Gazetesi’ni Ankara’ya naklettirip kendi kontrolü altına aldı. Ardından Kuvâ-yi Seyyâre‘nin yakın müttefiklerinden Demirci Mehmet Efe’ in 800 kişilik gerilla ordusunu bir baskınla etkisiz hale getirdi. Hemen ardından, meclise haber vermeden, Yunan Ordusu ile savaş halinde olan Kuvâ-yi Seyyâre’ye saldırdı. Ankara’daki Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası’nı kapattı ve yöneticilerini tutukladı. En son, Mustafa Suphi başkanlığındaki TKP’nin merkez komitesini Karadeniz’de imha etti. Mustafa Kemal aslında niyetini, 22 Ocak 1921'de, yani Mustafa Suphi ve yoldaşlarının öldürülmelerinden altı gün önce BMM'de yaptığı konuşmada şöyle açığa vurmuştu:

"İşte bu serseriler, Türkiye Komünist Fırkası diye bir fırka teşkil etmişlerdir ve bu fırkayı teşkil edenlerin başında da Mustafa Suphi ve emsali bulunmaktadır. Bunlar kendilerine para veren, kendilerini himaye eden ve bunlara ehemmiyet atfeden Moskova'daki prensip sahiplerine yaranmak için birtakım teşebbüsatı serseriyanede bulunmuşlardır. Bu suretle memleketimize, milletimize hariçten komünizm cereyanı sokulmaya başlanmıştır..."

Tüm bu operasyonlar, 1921’in ocak ayında gerçekleştirildi. Ardından dış işleri bakanı Bekir Sami Londra Konferansı’na gönderildi. Kemalist hareket böylece kendini hem yakın bir tehlikeden kurtarmış, hem de Emperyalistlere tarafını belli etmiş oluyordu. Tezlerde tüm bu bastırma hareketlerinin emperyalistlerin teveccühünü kazanmak için yapıldığı görüşü var. Bu doğrudur ama işin esası değildir. İşin esası Kemalist hareketin kendini bir devrim tehlikesinden koruması, sağlama almasıdır.

Kemalist Hareket, komünist ve işçi hareketi ile orta burjuvazinin bir kesimine karşı sınıf tavrını berrak bir şekilde gösterdikten sonra, aynı yıl içinde Kürtlere karşı nasıl bir siyaset izleyeceğinin mesajını da vermiş oldu. 1921'de özerklik talebiyle ayaklanan Koçgiri'yi çok kanlı bir şekilde bastırdı. Topal Osman’la birlikte Koçgiri köylerini yakan Merkez Orduları Komutanı Sakallı Nurettin Paşa Calicula gibi yakmayı seven birisiydi zaten. Bu paşa, Rum mahallelerinden Rumları göçe zorlamak için İzmir'i yakan adamdır aynı zamanda. Topal Osman ise çoğumuzun malumudur. Balkan Harbi’nde tanındı. Sonra ünlü mahkumlardan bir çete kurdu.1915'te Doğu Karadeniz’de başlayan Ermeni tehcirinde rol aldı. “Rumları eşek arıları gibi mağaralara doldurup tütsüleyerek bitireceğim' diyerek köyleri basıp katliam ve sürgünlere yol açtı. 1920’nin sonlarında, maiyetindeki Giresunlu bir birlik ile Çankaya’yı ve Meclisi korumayla görevlendirildi. Suphi ve yoldaşlarının imha edilmesi kararının uygulanmasında da Yahya Kahya ile birlikte rol aldı.

Kurtuluş savaşı yıllarında tüm bu kanlı operasyonları gerçekleştiren Kemalistler bir yandan Bolşeviklerin silah ve altın desteklerini almayı, diğer yandan da İngilizlerle uzlaşma çabalarını sürdürdüler. Artık rahat hareket edebilirlerdi. Devrim tehlikesi bertaraf edilmiş, meydan iki hakim sınıf kanadına kalmıştı. Birinci kanat, saltanata ve hilafete karşı olan batı yanlısı kompradorlar ile bir kısım toprak ağalarından oluşan Kemalist kanattı. İkinci kanat ise, saltanat ve hilafet yanlısı kompradorlar, bir kısım toprak ağaları ve ulemadan oluşuyordu.

Tüm bu gerçekler, Kurtuluş Savaşı’nın Türkiye topraklarında haklı bir savaş, emperyalizme darbe vuran anti-sömürgeci bir savaş olduğu gerçeğini ortadan kaldırmıyordu. Gelgelelim ki, kendi topraklarında haklı olan bu savaş, Pontus’ta, Lazistan’da, Batı Ermenistan’da ve Kürdistan’da (Koçgiri’de görüldüğü gibi) haklı karekterini yitirdi. Ermeniler ve Rumlar, kırıma ve sürgüne uğratılarak, yaşadıkları kadim topraklar üzerinde bir varmış, bir yokmuş hanesine yazıldı. Kürtler ise savaştan sonra inkar ve zoraki asimilasyonla köleleştirildi.

Kemalist hareketin Kurtuluş Savaşı yıllarında iken iç muhalefeti tamamen bastırması, Ermeni ve Rum milli varlığını ortadan kaldırması, Kuzey Kürdistan’ın sömürge statüsünü ağırlaştırması ve giderek emperyalist gerici dünyanın bir parçası haline gelmesi, onun kurduğu yeni rejimin niteliğini de belirlemiş oldu. 1925’e kadar modernist yarı-faşist olan bu rejim, 1925’ten sonra, Takriri Sükun kanununun çıkmasıyla birlikte modernist-faşist bir rejim haline geldi.

Komünist ve işçi hareketiyle orta sınıfların silahlı güçlerini yoketmiş olmasından dolayı Kemalist iktidar için artık en yakın tehlike ve bu anlamda asıl muhasım, hilafet ve saltanat kalıntılarıydı. Sultancı ve hilafetçi kompradorlar, bir kısım toprak ağaları ve ulema ile cebelleşmeyi ana hat olarak seçti. Bu durum ister istemez, Kemalist hareketi, karşısındaki muhasım gücün dayandığı kurumlar, düşünceler, kültür ve yaşam tarzları ile de cebelleşmeye soktu. İleri hamlelerini, reformlarını da bu kalıntılara karşı cebelleşme sürecinde gerçekleştirdi. Bu tabi aynı zamanda onun kendi iktidar kültürünü yaratma, yerleştirme çabasıydı.

1922’de Saltanat’ı kaldırdı ve ertesi yıl cumhuriyeti ilan etti. Bu Kemalist kompradorların saltanatçı kompradorlara indirdiği ciddi bir darbe idi. 1924’te Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nu (Öğretim Birliği Yasası) çıkadı, medreseleri kapattı, din derslerini Milli eğitimin kontrolündeki okulların dışına sürdü ve ihtiyacı karşılamak için de ilahiyat fakültesi ile imam hatip okullarının kurulmasına karar verdi. Aynı yıl, Hilafet kaldırıp Cumhuriyeti ilan etti. Avrupadaki topraklar ile Arap dünyasının kaybedilmesi, bu kurumu zaten güçten düşürmüş, göstermelik bir duruma sokmuştu. Buna rağmen hilafetin kaldırılması dinin devlet üzerindeki etkinliğine ve ulemaya yönelik bir darbe oldu. Kemalist hareket bu durumu laikliğin ilanı olarak değerlendirdi.

1925’te bir kısım Kürt şeyhlerinin ve büyük toprak ağalarının önderliğinde, bağımsız bir devlet kurma amacıyla patlayan Şeyh Sait İsyanı bastırıldı ve tekçi eğilim güçlendi. Kurtuluş savaşı bitmiş ama parçalanma gerçekliği bitmemişti. Kemalistlere göre farklı milliyetler, diller, kültürler, inançlar, parçalanmanın nedeniydi. Osmanlıyı parçalaya parçalaya ufaltan da bu gerçeklikti. Tek dile, tek kültüre, tek ulusa ve tek inanca dayanan bir ülke şarttı. Bundan dolayı Rumların ve Ermenilerin varlığına son verilmiş, Malakanlar Sovyetlere sürülmüş, Kürtlere verilen özerklik sözünden vazgeçilmiş, 1924'te artakalan Rumlar da Mübadele Yasası’yla Yanistan’a gönderilmişti.

Kemalist hareket, Şeyh Sait İsyanı’nı, sultancı kompradorlar ile sultanlık kalıntıları dahil tüm muhalif güçleri sindirmenin, Kürt milli varlığını inkar etmenin bahanesi haline getirdi. Terakkiperver Fırkası’nı, Orak Çekiç Gazetesi’ni kapattı, taraftarlarını tutukladı. Sendikaları ve grevleri yasakladı. Bunu yaparken de Modernleşme yolundaki yürüyüşünü sürdürdü. 1925’te, “Tekke ve Zaviyeler ile Türbelerin Seddine ve Türbedarlar ile Bazı Unvanların Men ve İlgasına Dair Kanun” çıkarıldı. bütün tarikatlarla birlikte şeyhlik, dervişlik, müritlik, dedelik, seyitlik, çelebilik, babalık, emirlik, halifelik, falcılık, büyücülük, üfürükçülük yasaklandı. Bu yasa ile alevilik de yasaklanmış, sünnileşme ve Türkleşmeye dayanan tekçilik yolunda önemli bir adım atılmış oldu.

1926’da İsviçre Medeni Yasası kabul edildi. Bu yasa ile tek eşlilik, resmi nikah, kadınların istedikleri alanda çalışma hakları; miras, boşanma ve şahitlik haklarında eşitlik gibi haklar güvence altına alındı.

1930’lara gelindiğinde, faşizm olgusu tüm dünyayı etkisi altına almış, Nazilerin başlattığı saf ve üstün aryan ırkı ve bu ırka bağlı ulusun, dilin, kültürün insanlığa egemen olma hakkı tartışmaları tüm dünya uluslarında ulusal bencilliğin çeşitli biçim ve derecelerde hortlamasına yol açmış bulunuyordu. Türklerin batılılar tarafından asırlar boyunca sarı ırka mensup barbarlar diye horlandıklarını, Selçuklu ve Osmanlı hanedanlarının da Etrâk-i bî idrâk olarak gördükleri Türkleri, Arap islam dünyasının arka planına ittiklerini savunan Kemalistler, tekciliğe ve modernleşmeye bağlı olarak bir tarih ve dil teorisi oluşturma çalışmalarına başladılar. Kurtuluş Savaşı ile batı dünyasını yenen ve yükselişe geçen Türk varlığının, tarih, dil ve kültür gücünü de tüm dünyaya gösterme zamanı gelmişti.

1923’te Darülfunun’a verilen tarih tezi oluşturma görevi, 1930’da 16 kişilik bir Tarih Heyeti’nin oluşturulması şeklinde ete kemiğe büründü. Heyet, batı ve İslam merkezli tarih anlayışına karşı "Türk Tarihinin Ana Hatları" adlı bir çalışma yayımladı. İleri sürülen görüşler, Orta Asya’daki güçlü Türk uygarlığının, göçler aracılığıyla, tıpkı güneş ışınlarının yayılması gibi Çin, Hindistan, İran, Mezopotamya, Anadolu ve Mısır’a yayıldığı ve bu bölgeleri uygarlaştırdığı yönündeydi. Tarih Heyeti, 1931’de adını "Türk Tarih Tedkik Cemiyeti", 1935’de ise “Türk Tarih Kurumu" olarak değiştirdi.

Mustafa Kemal, cemiyetin çalışmalarını yakından izliyor, “Anadolu 7000 yıllık Türk beşiğidir," görüşünü savunuyordu. Ona göre Sümer, Hitit, Urartu ve Yunan medeniyetinin kökü Orta Asya’ya dayanıyordu. Araştırmalar, arkeolojik kazılar, Almanya’dan kaçıp Türkiyeye sığınan Yahudi bilim adamlarının da desteği ile yoğunlaşmıştı.

Mustafa Kemal, 1 Kasım 1936’da meclis açılış konuşmasında, Alacahöyük'te yapılan kazılarda bulunan eserlerin 5500 yıllık Türk tarihinin aydınlatılmasına ışık tutacağı iddiasında bulundu.

Türk dili üzerine yapılan çalışmalar da tarih çalışmalarına bağlı ve ona parelel olarak yürütüldü. Ortaya atılan “Güneş Dil Teorisi” fikri etrafında bir “Güneş Dil Teorisi ve Dil Karşılaştırmaları Komisyonu” kuruldu. Komisyon 1935’de bir rapor hazırladı. Rapor, Orta Asya’dan güneş ışınları gibi yayılan Türk medeniyetinin güçlü dilini ele alıyor, bu dilin etkilerini ve doğurduğu dilleri karşılaştırmalı bir şekilde inceliyordu. Bu güneş dili, ışınlarını Atlantik’in ötesine bile yaymıştı. Amazon’un adı, ‘amma uzun’dan, Niyagara’nın adı da ‘ne yaygara’dan geliyordu. Türkçe Tarihin en eski diliydi ve bir çok dil bu dilden doğmuştu.

Otuzlu yıllarda tekçilik, en çok Türkleşme ve Türk üstünlüğü konusunda kendini gösterdi. Bunun yanında, modernleşme, muasır medeniyet seviyesinin üstüne çıkma çabaları da sürdü. Üst ve orta sınıfa mensup Nezihe Muhiddin ve Şükûfe Nihal gibi kadınların önderliğinde, 1923’de Kadınlar Halk Fırkası’nı oluşturmaları ve izin verilmeyince bunu Türk Kadınlar Birliği’ne dönüştürerek mücadeleyi sürdürmeleri, 1934’de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasına yol açtı. Ancak bu süreç zorlu oldu. Anadoluda şubeler açan, 500 üyeye ulaşan ve Türk Kadın Yolu dergisini çıkaran birliğin başkanı Nezihe Muhiddin tasfiye edildi. Birlik, yardımlaşma kurumuna dönüştürüldü. Güncel yaşam sorunları ve Kemalist tandanslı dar milliyetçi feminizm sınırları içine hapsedilen Türk Kadın Yolu dergisi de 1927’de yayınına son vermek zorunda kaldı. Kemalist rejim, seçme seçilme hakkının kazanılmasından sonra, kadınlara, haklarını elde ettiklerini, artık dergi çıkarmalarına gerek olmadığını bildirdi. Türk Kadınlar Birliği’nin CHP’ye katılması sağlanarak, varlığına son verildi.

Sonuç olarak,

Kemalist hareketi modernist ve faşist yönleriyle kavramak gerekiyor. Bu hareketin modernist yönü, kısmi bir aydınlanmaya ve laik yaşama yol açtı ve bu yönüyle de en çok Türk aydınlarını etkiledi. Ama bizi biz eden geçmiş kültürümüzden bir yönüyle kopardı. Bağrında veya yanıbaşında asırlar boyu yaşadığımız, dilinden ve kültüründen etkilenip zenginlikler devşirdiğimiz İran, Arap, Ermeni, Kürt, Rum, Süryani gibi güçlü yerleşik uygarlıklardan da kopardı. Faşist yönü ise günümüzü de içine alan, ezen, ağır sorunlara, travmalara yol açtı. Ülkenin demokratikleşmesini, milliyetçi, tekçi, inkarcı, katliamcı karekteriyle engellemeye çalıştı.

Modernist ve faşist kavramların çelişen kavramlar olmadığını burada belirtmem gerekiyor. Modernizm veya modernleşme, kapitalizmin ve kapitalist devletlerin, hangi biçimde olursa olsun, ister demokratik, ister monarşik, isterse faşist biçimde olsun, vazgeçemeyeceği bir olgudur. Azami kârın olmazsa olmazıdır. Her biçim, modernleşmeyi kendi meşrebine uygun bir tazda uygular. Kemalizmi günümüze kadar yaşatan, ayakta tutan, aydınların gözünde muteber kılan da zaten onun bu modernist yanıdır.

GAZETE PATİKA

Kemalist Cumhuriyetin Yüzüncü Yılında Faşizm ve Demokrasi

 

Kemalist Cumhuriyetin Yüzüncü Yılında Faşizm ve Demokrasi..

https://www.devrimcidemokrasi3.org/kemalist-cumhuriyetin-yuzuncu-yilinda-fasizm-ve-demokrasi/

 

Kemalist cumhuriyetin 100’üncü yılındayız. Derinleşen ekonomik ve siyasi krize bağlı olarak faşizmin her geçen gün azgınlaştığı; işçi sınıfı, emekçi köylülük ve tüm halk kesimleri üzerindeki baskı, şiddet, gözaltı, tutuklama ve yasakların tıpkı enflasyonda olduğu gibi her gün yeni rekorlar kırdığı faşist devlet gerçekliğinde bu devletin üzerinde durduğu, kendini gerçekleştirdiği ideolojiyi, bu ideolojinin sınıfsal bileşenini ve ekonomik temelini ortaya koymak, bunu da Marksizm, Leninizm, Maoizm ideolojik çizgiye ve materyalist tarih anlayışına bağlı kalarak yapmak son derece önemli ve olmazsa olmazdır. Çünkü bu yapılmadan ne proleter devrimci program oluşturulabilinir, nede demokrasiyi dışlayan faşizm karşısında tüm halk kesimleri proletarya önderliğinde bir araya getirilebilinir, proleter demokrasi ve sosyalizm amaçları için savaştırılabilinir.

 

Kurtuluş savaşı içerisinde emperyalistlerle anlaşma, uzlaşma dahilinde yarı-sömürge yapıda kurulan Türk devletine ve Kemalist harekete ilişkin tartışma ve Kemalist cumhuriyetin yüzüncü yılına denk gelen 2023 cumhurbaşkanlığı ve genel seçimler; bu tartışma ve değerlendirmeleri tavır bağlamında bir kez daha gündemleştirmiştir. İdeolojik dokusunu Kemalizm hayranlığından alan ülkemizdeki reformizm (ve bunla malül küçük burjuva devrimci hareketi) halkın demokrasiye olan toplumsal arzusunu “demokrasi için cumhuriyete, cumhuriyetin kurucu değerlerine dönüş” sloganları altında boğuyor ve böylelikle ezen-sömüren sınıflara ve faşizme güç katıyorlar. Demokrasi arzuları manipüle edilen halk kitleleri faşizmin temeli olan ve tam 100 yıldır kendilerine kan kusturan, acılar yaşattıran, gün yüzü göstermeyen Kemalizmi yıkma mücadelesine girişemiyor, yoğunlaşamıyor. Tam tersine kurtarıcı olarak görülüyor. Dolayısıyla her dönemin güncel sorunu olan ve mücadele edilmesi gereken faşizmin Kemalizm ile, Kemalist cumhuriyet ile olan ilişkisini açığa çıkarmak, ortaya koymak gerekmektedir.

 

Emperyalizm çağında, emperyalist siyasi gericiliğin bir sonucu olarak artaya çıkan ve ideolojik gıdasını milliyetçi ve şoven fikirlerden alan faşizm, “işçi sınıfının ve köylülüğün devrimci kesiminin ve aydınların şiddetle ve kanla ezilmesinin örgütlendiği düzendir. (Dimitrov) Bu devlet düzeni tıpkı burjuva demokrasisinde olduğu gibi bir diktatörlüktür, ama burjuva demokrasisinin “demokratik”, “barışçıl” diktatörlüğünden farklı olarak demokrasiyi dışlayan, şiddet ve kanla ezmeye dayanan terörist diktatörlüktür.

 

“Faşizmin iktidara gelmesi bir burjuva hükümetinin yerine başka herhangi bir hükümetin gelmesi değil, tam tersine burjuva sınıf egemenliğinin bir devlet biçimi olan burjuva demokrasisinin yerini, onun diğer biçimi olan açık tedhişçi diktatörlüğün almasıdır” (Dimitrov)

 

Faşizm; burjuva demokratik devrimini yapmış, içte burjuva demokrasisinin hakim olduğu emperyalist ülkelerde tekelci burjuvazinin hepsinin değil, “en gerici, en şoven ve en emperyalist unsurları”nı temsil eden ve “barışçı” yollarla alttan yukarıya doğru, yani kitleler içerisinde örgütlenerek parlamento ve hükümet yoluyla iş başına gelen kliğin dönemsel “açık tedhişçi diktatörlüğü” iken, burjuva demokratik devrimini yapamadan, burjuva demokrasisi ile hiç tanışmadan emperyalist boyunduruk halkası boynuna geçirilen yarı-sömürgelerde ise emperyalizmin ve onun yarı-sömürgelerdeki sosyal dayanağı olan komprador burjuvazi ile toprak ağası sınıflarının ve bu sınıfların çıkarlarını temsil eden devletin sürekli yönetim biçimidir, kurumsallaşmış açık tedhişçi diktatörlüğüdür. (Emperyalizm ve proleter devrimler çağı başlamadan burjuva demokratik devrimini yapmış, yada üstten reformlar yoluyla kapitalizmin hakimiyetini gerçekleştirmiş, fakat daha sonradan emperyalizmin yarı-sömürgesi olmuş ülkelerde faşizm emperyalist ülkelerde olduğu gibi dönemseldir. 

Ancak faşizmin bu sürekli-dönemsel iktidarı, genellikle emperyalist ülkelerden farklı olarak askeri darbeler yoluyla gerçekleşir. Fakat biz bu yazımızda sınırlı sayıda olan bu yarı-sömürge kapitalist ülkeleri değil, dünyanın kırları olan ve genelini oluşturan ülkeleri, demokratik devrimini yapamadan emperyalizmin boyunduruğu altına girmiş, yarı-sömürge yarı-feodal yapı üzerinde kurulmuş ve süreç içinde yarı-sömürge bağımlı (komprador) kapitalist yapıya dönüşmüş ülkeleri ele alacağız. Çünkü ayrım faşizmin dönemsel karakterde ve sürekli karakterde oluşu temel farkından ileri gelmektedir) Faşizmin demokrasiyi dışlaması nedeniyle faşizmin iktidarda olduğu tüm ülkelerde halkın demokrasi sorunu vardır. Ancak faşizmin dönemsel ve sürekli nitelikte ayrışmasına, farklılaşmasına yol açan her ülkenin kendine özgü tarihsel, ekonomik ve siyasal nedenleri beraberinde, ortak olan demokrasi sorunu da çözüm yolunu da farklılaştırır. 

Burjuva demokrasisinin dönemsel olarak askıya alınmış olunduğu emperyalist ülkelerde -ve demokratik devrimini yapmış yarı-sömürgelerde- demokrasi sorunu doğrudan devrim sorununa tekabül etmez; halk muhalefeti ve hükümet değişikliğinin sonunda faşizmin iktidarı yıkılır, son bulur. Ve bu ülkelerde faşizm iktidardayken proletarya faşizme karşı burjuva demokrasisinin, burjuva hak ve özgürlüklerin her kertesini ikirciksiz savunur, onun için mücadele eder. Fakat burjuva demokratik devrimini yapamadan, burjuva demokrasisi ile hiç tanışma fırsatı bulamadan emperyalizmin boyunduruğu altına girmiş, yarı-sömürge yarı-feodal olarak kurulmuş ve uzun yıllar içinde bağlı kapitalizmin hakim hale geldiği ülkelerde Lenin’in de vurguladığı üzere demokrasi sorunu devrim sorunudur. 

Çünkü faşizmin yıkılması için yarı-sömürge, yarı-feodal-veya- bağlı kapitalist yapının yıkılması, sonlandırılması gerekmektedir. Ve ayrıca proletarya, köylülük ve tüm halk kesimlerinin faşizme karşı hiç tanışmadımları burjuva demokrasisinin her kertesini savunmalarının durumu da yoktur. Artık gündemde olan ve faşizme karşı savunulacak olan proleter demokrasidir. “Burjuva demokrasisi ölüdür ve onu mezardan çıkarmak olanaksızdır. Proletaryanın demokrasisi ise yenidir ve yeniden rengarenk çiçeğe duracaktır.” (Sınıf Perspektifi Dergisi, Sayı: 1, Yıl: 2022)

 

Yarı-sömürgelerdeki faşizmi inceleyen Dimitrov, Bulgaristan’ında içinde bulunduğu bu yarı-sömürgelerde demokratik devrimin yapılmadığını, feodalizmin tasfiye edilmediğini ve milli meselenin çözülmediğini ortaya koyduktan sonra devamla da, “[bir dizi kendine özgü tarihsel, ekonomik ve siyasi] özel koşullar faşizme, kendine özgü karakter vermektedir. Bu özellik, öncelikle, örneğin İtalyan faşizminden farklı olarak faşizmin bu ülkelerde alttan, bir kitle hareketiyle -dönemsel bn- devlet ve hükümet biçimi olarak değil, tersine yukarıdan gelmesinde yatmaktadır. 

Gasp edilmiş bir devlet iktidarına, burjuvazinin askeri gücüne dayanam faşizmin kitlelere nüfuz etmeye ve kendine kitleler arasında ideolojik, siyasi ve örgütsel bir dayanak yaratmaya çalışmaktadır…” açıklamasını getirerek bu ülkelerdeki faşizmin devlet ideolojisi olarak yukarıda örgütlenip başa geldiğini ve dolayısıyla sürekli bir karakter taşıdığını vurgulamış oluyor. Emperyalizm ve proleter devrimler çağında gerçekleşen Kemalist devrim ve bu devrimin ideolojik temeli ile siyasi karakteri üzerinde kuruluşu gerçekleşen Türk devleti ve cumhuriyeti Dimitrov’un belirttiği gerçekliğin dışında mıdır, yoksa bu gerçekliğin ta kendisini mi ifade etmektedir? Bu sorunun kısa ama kesin yanıtını Şnurov’a bırakalım:

 

“Her ne kadar bazı görüntüsel demokratik şekiller mevcutsa da (seçimle meydana getirilen parlamento vs.) Türkiye’de bugün (1920) düzenin özü bütün demokrasilerden uzak bir diktatörlüktür.”

 

Genel seçimlerin yapılması, parlamentonun varlığı ve anayasada yer alan sözde kimi burjuva hak ve özgürlükleri burjuva demokrasisinin, burjuva demokratik devriminin kanıtı olarak görüp kabul eden, bunların sözde varlığını faşizm ile özellikle de ta başından itibaren iktidarda olan sürekli faşizm ile bağdaştırmayan küçük-burjuva oportünistleri ne sözde kabul ettikleri ve dillerinden düşürmedikleri “çağımız emperyalizm ve proleter devrimler çağıdır” Leninist tespitini anlamışlardır, nede Dimitrov’un yarı-sömürgelerde sürekli bir karakter taşıyan faşizme ilişkin belirttiği “kendine özgü tarihsel, ekonomik ve siyasi özel koşulları”nı ve bu özel koşulların tamamiyen emperyalizm ve proleter devrimler çağıyla alakalı olduğunu kavramışlardır.

 

Emperyalizm ve Proleter Devrimler Çağında Cumhuriyet ve Demokrasi

 

Dünyanın bir kaç emperyalist devlet arasında paylaşıldığı emperyalizm çağında, ekonomik olarak geri kalmış ve burjuva demokratik devrimini gerçekleştirememiş coğrafyalardaki uluslar boyunduruk altına alındı. Boyunduruk altına alınan bu coğrafyalarda tekelci burjuvazi yalnızca en geri üretim ilişkilerini temsil eden feodallerle/toprak ağalarıyla işbirliğine girmedi, yalnızca katı feodal ilişkileri parçalayıp pazara bağlamakla vs. kalmadı. Aynı zamanda toprak ağaları gibi kendi çıkarlarını temsil eden, kendisine hizmet eden ve bu hizmeti karşılığında ülkenin yer altı, yer üstü tüm zenginliklerinin talan edilmesinden, yağmalanmasından, ülkenin soyulmasından, işçi sınıfı-köylülük ve tüm emekçi sınıfların kölelik koşullarında çalıştırılmasından, açlığa mahkum edilmesinden pay alan bir burjuva sınıf yarattı. Klasik işbirlikçiliğin ötesinde bağlı bir karaktere sahip olması nedeniyle Mao’nun komprador diye tanımladığı bu sınıf, feodal sınıflarla birlikte emperyalizmin yarı-sömürgelerdeki sosyal dayanağını oluşturdular. 

Komprador burjuvaziyi tarih sahnesine çıkaran, kendisini doğuran emperyalizm olduğu, ona göbekten bağlı olduğu, onsuz yaşayamayacağı için, feodal sınıflar ise sınıf çıkarları nedeniyle daha emperyalizmden önce devrimden yana olmadığı, karşısında yer aldığı, dahası, devrim bu sınıfın iktidarına karşı yapıldığı için bu iki sınıfta karşı-devrimcidir. Fakat bu iki karşı devrimci sınıf, fiili işgal altında sınıfsal-ekonomik çıkarları tehlikeye girdiği için sömürge durumuna karşıdırlar, ama yarı-sömürgeciliğin ise sürmesinden yanadırlar. Tıpkı kurtuluş savaşında olduğu gibi bir yandan sömürge durumuna son vermek, diğer yandan ise razı oldukları yarı-sömürge durumuna son verecek, emperyalist boyunduruk halkalarını parçalayıp atacak gerçek bir halk devrimi olasılığının karşısında durmak, emperyalistlerle uzlaşarak işçilerin ve köylülerin devrim ihtiyacını boğmak için savaşa katılırlar. “Kendi yağında kavrulan” ama emperyalizm ve komprador burjuvazinin baskısı altında olan, gelişemeyen, dahası gelişmesi bizzat emperyalistlerce engellenen, ezilen orta (milli) burjuvazi ise ekonomik ve sınıfsal durumundan ileri gelen korkak, kararsız ve yalpalayan bir karaktere sahiptir. Ve tamda bu nedenle, emperyalist boyunduruk halkasını parçalama ön koşuluna bağlanmış olan demokratik devrime önderlik etme ve sonuna kadar götürmenin siyasi cesareti ve kabiliyetinden yoksundur. 

Demokratik devrim eskisi gibi bir tek feodalizmin tasfiyesi, toprak reformunun gerçekleştirilmesi görevi ile değil, emperyalizm ve de ona bağlı olan ve aynı zamanda bürokrat bir karakter taşıyan komprador kapitalizmin tasfiyesi görevi ile de karşı karşıyaydı. Feodal sınıflar komprador burjuvazi gibi emperyalizmin yarı-sömürge, yarı-feodal ülkelerdeki dayanağını oluşturdukları ve de aynı zamanda bu gerçekliğin bir sonucu olarak kompradorlarla ittifak halinde oldukları için feodalizme karşı savaş ve zafer emperyalizme ve komprador kapitalizme karşı savaş ve zafere bağlanmıştı. Demokratik devrim artık bu “üç büyük dağ”a karşı verilecek büyük ve zorlu savaşın sonunda gerçekleşebilirdi. Böyle bir savaşa da zincirlerinden başka kaybedecek bir şeyi olmayan ve üretimdeki yeri itibariyle sonuna kadar devrimci ve kararlı tek sınıf olan proletaryadan başkası önderlik edemez, zafere ulaştıramazdı.

 

Serbest rekabetçi kapitalizmin yerini tekelci kapitalizmin/emperyalizmin almasıyla burjuvazi, demokratik devrime kadar olan sınırlı devrimci barutunu tüketmiş; burjuva sınıf egemenliğini ve kapitalizmi hedefleyen burjuvazi önderlikli eski tip demokratik devrimler geride kalmış, yerini proletaryanın sınıf egemenliğini ve sosyalizmi hedefleyen proletarya önderliğindeki yeni tipte demokratik devrimler almıştır. Bu, burjuva demokrasisinin ifadesi olan, burjuva -demokratik- cumhuriyetin geride kalması, yerini ise proleter demokrasinin özgün bir biçimi olan ve proleter cumhuriyeti ifade eden Halk Cumhuriyeti’nin olması demekti aynı zamanda. “Çağımız emperyalizm ve proleter devrimler çağıdır” tespiti bu gerçeklerle içeriklidir.

 

Kemalist Cumhuriyet Demokrasinin Dışlanmasıdır

 

“Burjuvazinin sınıf egemenliğinin bir devlet biçimi olan burjuva demokrasisi” ile içerikli, özdeş burjuva cumhuriyetler gerçekte geride kalmış olsa da hem ulus devlet sürecini burjuva demokratik devrim olarak göstermek, bunun içinde emperyalist boyunduruk halkasını ve devletin faşist karakterini gizlemek, hemde uluslararası alanda meşruluk sorunuyla karşılaşmamak ve emperyalist sermayenin ihtiyaçlarına cevap vermek amacıyla yarı-sömürge, yarı-feodal temel üzerinde kuruluşu gerçekleşen tüm ulus devletlerde cumhuriyet ilan edildi. Ama bu cumhuriyetler burjuva demokrasisi ile değil, “bütün demokrasilerden uzak bir diktatorya” ile içerikliydi; demokratik değil, faşist karakterdeydi. Çünkü bu ükkelerde “henüz tamamlanmış bir burjuva devrim yoktur…

Köylüler burjuva demokratik devrim sayesinde toprak sahibi olmamıştır. Tersine onlar yalnızca, sermayenin ilk birikim amacına hizmet eden sınırsız sömürü ve talana hedef olmuşlardır. Feodalizm nihai olarak yok edilmemiş, milli mesele çözülmemiştir. [Ve bu ülkeler] emperyalizmin yarı-sömürgeleri durumundadır. Bunlar çoğunlukla emperyalist ülkelerdeki çok gelişmiş kapitalizmin şiddetli rekabeti altında ezilen cılız sanayiye sahip tarım memleketleridir.” (Dimitrov)

 

Çeşitli ülkelerde her ülkenin “tarihi, sosyal ve ekonomik şartlara göre, ulusal özelliklerine ve uluslararası durumuna göre çeşitli şekiller alan faşizmin gelişmesi ve faşist diktatörlüğün kendisi” demokratik devrimin gerçekleşmediği, feodalizmin nihai olarak yok edilemediği, emperyalist boyunduruk halkasının parçalanıp milli meselenin çözülemediği ve ezilen cılız sanayiye sahip ülkelerde “temelini genişletmek ve sınıfsal içeriğini değiştirmeden açık tedhişçi diktatörlüğü, parlamentarizmin kabaca sahteleştilmesiyle birleştirme”sini beraberinde getirir. 

İşte emperyalizm ve proleter devrimler çağında kuruluşu gerçekleşen Türk devleti ve Kemalist cumhuriyet bu gerçekleri ifade eder. Bütün demokrasilerden uzak bir diktatoryaya tekabül eden faşist özü bu gerçeklerden, temelden ileri gelir ve bu gerçekleri, temeli ortaya koyar. Bu gerçekleri görmeyen, görmek istemeyen, bu gerçeklere gözlerini ve kulaklarını kapatan küçük burjuva oportünizminin tüm renk ve tonları Kemalizm hayranlığında birleşmekte ve Kemalizm ile faşizmi kesinlikle yan yana getirmemekteler. Kemalizm ve Kemalist diktatörlüğe ilişkin değerlendirmelerinde aralarında kimi farklar, farklılıklar olsa da bunlar öze tekabül etmeyen, özü değiştirmeyen nüanssal farklılıklardır. Kimileri kurtuluş savaşına ve Kemalist devrime milli burjuvazi ve küçük burjuvazinin önderlik ettiğini, Kemalist devrimin bu sınıfların önderliği altında gerçekleşen anti-emperyalist, anti-feodal burjuva demokratik devrim olduğunu, (emperyalist boyunduruk halkasının 1950 itibariyle “yeni-sömürgecilik” ile geçirildiğini ve faşizmin de bu dönem itibariyle başladığını savunurlar. Ve ayrıca hükümetlere özgü dönemsel yönetim biçimi olduğunu savunurlar) kimileri buna ek olarak Türk devletinin cumhuriyet olarak kurulmasını, genel seçimlerin yapılmasını, parlamentonun da bu genel seçimlerle oluşturulmasını ileri sürerek; kimileri ise kurtuluş savaşına milli burjuvazi önderlik etmiş olsa da, Kemalist devrim burjuva demokratik devrim olsa da, savaşın sonunda bağımsızlık kazanılmış olunsa da feodalizm tam olarak tasfiye edilmemiş, yarı-feodal ekonomik yapı 1970’lere kadar kendini korumuştur ve faşizm tekelci kapitalizmin hakimiyetini şart koştuğu için iktidara 1970’ten itibaren, ama hükümetlere özgü bir yönetim biçimi olarak gelmiştir diyerek nüanssal farklılıklarla Kemalizm ile faşizmi bağdaştırmaz, yan yana getirmezler. (Ülkedeki kapitalizmi tekelci kapitalizm olarak değerlendirmek/tanımlamak yarı-sömürge olgusunu reddetmek, ülkeyi emperyalist ülkeler düzeyine çıkarmak demektir. Bir yandan ülke emperyalizme göbekten bağımlıdır diyorlar diğer yandan ise bunun ekonomik temelini reddediyorlar. 

Bir ülkede hakim olan tekelci kapitalizm ise, tekelci burjuvazi ise bu, o ülkenin diğer ülkeleri sömürgesi altında tutan emperyalist ülke olduğu anlamına gelir. Yeni tekelcileşmiş kapitalist ekonomik temel ile bu ekonomik temele göbekten bağımlılığı getiren ekonomik temel karşıtlık halindedir. Konumuz tekelci ekonomik yapı ile bağlı ekonomik yapıyı açmak olmadığından bu kısa vurguyu yapmakla yetiniyoruz.) Kemalizm hayranlığının dışa vurumu olan sağ-liberal oportünistlerin Dimitrov ve Komintern’i tahrifata uğratan bu çarpık-oportünist değerlendirmelerine yukarıda kısa ve özlü şekilde yanıt olduk. Şimdi ise bizzat M. Kemal döneminin uygulamalarına göz atarak durumu somutlayalım:

 

“Kemalist diktatörlük başından sonuna kadar askeri bir faşist diktatörlüktür! Savaşın başında yer alan askeri komuta kademesinin hemen hepsi olduğu gibi Ankara hükümeti ve iktidarına da önderlik yapmıştır…TC 1945’lere kadar tek parti (M. Kemal’in partisi CHP) ve tek ‘milli şef’ tarafından yönetildi. Her türden demokrasi dışı bir yönetim şekli!

 

Bu dönem içerisinde bir-iki parti kurulduysa da bunların ömrü çok kısa oldu. Çünkü söz konusu partiler kurulduğu gibi M. Kemal ve iktidarı tarafından kapatıldı!

 

Mustafa Suphi ve 14 yoldaşı 1920 yılında M. Kemal’in başında olduğu Ankara hükümeti tarafından katledildi.

 

14 Kasım 1922 tarihli Izvestia gazetesinde geçtiği gibi ‘Kemalist hükümet komünistleri takip ettirerek, emperyalist devletlerin teveccühünü kazanmak emelinde’ yürüdü.

 

Komünist partisini ve komünizm propagandasını yasaklayan 141. ve 142. maddeleri anayasaya yerleştiren M. Kemal’in başında olduğu hükümettir.

 

Mevcut ‘anayasa’ ve faşist maddeler 1930-1935 yılları arasında M. Kemal’in hükümeti tarafından faşist Mussolini’n (İtalyan) anayasasından alınmıştır.

 

1 Mayıs’ın işçi bayramı olarak kutlanmasının yasaklanması 1923 yılından kısa bir süre sonra gerçekleşti. Hemen hemen bütün sendikalar kapatıldı! İşçi sınıfı hareketini ezmek için her türlü yola baş vuruldu!

 

1927 yılında Fransızlara ait Ankara-Nusaybin demir yolunda çalışan işçilerden bayram arifesinde avans almak için greve giden 700 işçiye saldıran, katleden M. Kemal hükümetidir.

 

Hükümeti eleştiren, hatta eleştirme ihtimali bile olan gazeteler kapatılmıştır!

 

Yüzlerce komünist, aydın, demokrat, ilerici ve yurtseveri işkencelerden geçirterek zindanlara tıkanların başında M. Kemal hükümeti ve diktatörlüğü vardır!

 

Kemalist diktatörlük ‘bir Türk dünyaya bedeldir’, ‘ne mutlu Türküm diyene’, her Türk asker doğar’, ‘Türkçe konuş, çok konuş’, Türk öğün çalış güven’ vb. gibi ırkçı-şoven sloganları ülkenin her köşesine, okullara, dairelere her yere soktu.

 

Ermeniler ve Kürt ulusu en vahşi ve barbar bir şekilde M. Kemal ve diktatörlüğü tarafından katledildi!

 

1925 yılında kurulan İstiklal mahkemeleri ve iki yıl süren sıkıyönetim döneminde yüzlerce, binlerce Kürt zindanlara tıkıldı.

 

Kemalist diktatörlük milli meselede tam bir Türk şovenizmidir! ‘Bütün milletlerin Türklerden türediği’ şeklinde ırkçı-faşist teoriyi piyasaya sürdü. Diğer azınlık milliyetleri ise tamamen tarihin sayfalarından sildi. ‘Bütün dillerin Türkçeden doğduğunu’ ileri sürerek Güneş Dil Teorisi safsatasını yaydı. (Sınıf Teorisi Dergisi, Yıl: 2005, Sayı:10)

 

Tüm bu örnekler göstermektedir ki, Kemalizm ve Kemalist diktatörlük “işçi sınıfının ve köylülüğün devrimci kesiminin ve aydınların şiddetle ve kanla ezilmesinin örgütlendiği devlet düzeni” ve “dış siyasette, diğer halklara karşı hayvanca nefreti körükleyen şovenizmin en vahşi biçimi” demek olan faşizmin Türkiye ve Kuzey Kürdistan’da vücut bulmuş halidir. Yani, “Kemalizmin faşizmle bağdaşmaması bir yana Kemalizm bizzat faşizm demektir.” (İbrahim Kaypakkaya)

 

Komprador Kapitalizmin Hakimiyeti Altında Faşizm

 

Sosyo-ekonomik yapıdaki yarı-sömürge durumu devam ettiği, emperyalist boyunduruktan kurtulamadığı müddetçe yarı-feodalizmin yerini bağlı kapitalizmin alması ülkede ne Kemalizmi Türk devletinin ideolojisi olmaktan çıkarır, böyle bir sonucu beraberinde getirir, nede faşizmi sonlandırır veya hafifletir yada sürekli karakterde olan yapısında bir değişikliğe yol açıp şu veya bu hükümetin/kliğin dönemsel yönetim biçimi yapar. Bu, dogmatizm değildir, olgulara dayanan Marksizm, Leninizm, Maoizm tespitidir.

 

Kemalizm Türk devletinin ideolojisi olmaya devam eder çünkü, Kemalizm emperyalizme göbekten bağlı olan komprador Türk büyük burjuvazisinin ideolojisidir. Bağlı ekonomik gerçekliği itibariyle yarı-sömürgeciliği savunma ideolojisidir. Tamamiyen karşı-devrimci olması, hiçbir devrimci nitelik taşımaması da zaten bu sınıfsal gerçekliğinden ileri geliyor. Hakim hale gelen komprador kapitalizm ile yarı-sömürge durumu zayıflamamış, tam tersine daha da güçlenmiştir.

 

Faşizm Türk devletinin sürekli yönetim biçimi olmaya devam eder çünkü, kapitalizmin hakimiyeti devrim yada reformlar yoluyla değil; kapitalizmin feodalizm ile olan kimi çelişkilerinin yanı sıra esas olarak emperyalist ülkelerde gelişen tekelci tarım endüstrisinin ihtiyaçlarına bağlı olarak genel olarak tüm yarı-sömürgelerde özel olarak ise Türkiye ve Kuzey Kürdistan’da tarımın yıkıma uğratılması, tarım memleketi olma özelliğine son verilmesinin sonucunda gerçekleşmiştir. Kapitalizmin hakimiyeti tarımda da bağımlı duruma gelinmesinin, tarımda da ithalatçı konuma gelinmesinin sonucunda gerçekleştiği içindir ki, emperyalizme olan bağımlılık durumu zayıflamamış, tersine derinleşmiştir.

 

Demokratik devrimini yapamamış yarı-sömürgelerdeki faşizm olgusunu inceleyen Dimitrov, bu ülkelerdeki faşizmin ekonomik özel koşulunu “emperyalist ülkelerdeki çok gelişmiş kapitalizmin şiddetli rekabeti altında ezilen cılız sanayiye sahip tarım memleketidir” tespitiyle açıklıyordu. Yarı-sömürge, yarı-feodal ülkelerin devrim yada reformlar yoluyla tarım memleketi olmaktan çıkmaları değil, tekelci tarım endüstrisinin ihtiyaçları temelinde tarım memleketi olmaktan çıkarılmaları durumu bu ülkelerdeki sanayi ve kapitalizmin cılız/güçsüz durumunun son bulması anlamına kesinlikle gelmiyor. Yani “ezilen cılız sanayiye sahip” olma durumu devam eder. Neden mi? Çünkü emperyalizmin sermaye ihtiyacıyla birlikte yarı-sömürgelerde gelişen, güçlenen ülkenin milli karakterdeki sanayisi ve kapitalizmi değil, milli sanayi ve kapitalizmi ezen, gelişimini engelleyen ama emperyalist ülkelerdeki sanayi ve kapitalizmi ise geliştiren, güçlendiren ve bu itibariyle emperyalist ülkeler ile yarı-sömürge ülkeler arasındaki her türlü eşitsizliği her geçen gün daha fazla büyüten karakterdeki bağlı kapitalizmdir. Mao’nun ifadesiyle “yabancı kapitalizm”dir. Türk büyük burjuvazisinin taşeronu, montajcı, aracı bir rol üstlendiği bir kapitalizmde sömürünün, talanın, yaratılan artı-değerin esas sahibi tekelci burjuvazidir. Komprador Türk büyük burjuvazisine ise bu taşeronluğu, montajcılığı, aracılığı vb. karşısında hizmet payı verilmektedir. Tabii bu, başta işçi sınıfı ve emekçi köylülük olmak üzere tüm emekçi sınıflar üzerinde ikili sömürü demek oluyor. Bu sömürü öylesine derindir ki, kompradorlara verilen uşaklık payına rağmen tekelci burjuvazi en yüksek tekelci kâra ulaşmaya devam eder. Bu bir yanda sömürü-talan ve yağmadan diğer yandan ise açlığın-sefaletin-yoksulluğun-işsizliğin büyümesi demektir. Çelişmenin iki karşıt yönü arasındaki makası her geçen gün daha fazla açan bu sömürü-talan-yağma düzeni yarı-sömürge durumunun derinleşmesini; işçi sınıfı, emekçi köylülük ve tüm halk kitleleri üzerindeki terörist diktatörlüğün katmerleşmesini ve kağıt üzerinde olmasının hiçbir önemi olmaksızın emekçi sınıfların, halkın örgütlenme hakkından, grev-protesto ve yürüyüş hakkına kadar tüm haklarının fiiliyatta, gerçekte yasaklanmasını, yok sayılmasını getirir, getiriyor da.

 

Kısacası Kemalizm ve faşizm bir bütünün iki parçasıdırlar. İkisi bir biriyle anlam bulur, ayakları üzerine otururlar. Komprador Türk büyük burjuvazisinin ideolojisi olan Kemalizm, Türk devleti ve cumhuriyetinin üzerine bina edildiği ve durduğu yarı-sömürge ideolojisidir. Komprador kapitalizmin hakimiyeti Türkiye ve Kuzey Kürdistan’ın boynundaki emperyalist boyunduruk halkasının incelmesi değil, tam tersine kalınlaşması demektir. Dolayısıyla şu veya bu komprador kliğin/hükümetin M. Kemal için, Kemalist cumhuriyet için ne dediklerinin, hatta ne küfürler ettiklerinin, ne hakarette bulunduklarının gerçekte bir önemi, anlamı ve karşılığı yoktur. Tüm bunları suni gündemler oluşturmak, kendi sınıf karakterini, amaçlarını ve pratiklerini gizlemek gayesiyle yaparlar, söylerler.

 

Dini ve rengi olmayan sermayenin bir kliğini temsil eden AKP ve Tayyip Erdoğan Kemalisttir. AKP’ye ve Tayyip’e zamanında tasfiye temalı oyunu oynattıran da, zamanı geldiğinde ise bu oyunu bir kenara atıp koyu faşizmi uygulattıran da; patronlara, ağır sömürüye, kötü çalışma koşullarına, düşük ücrete ve politik sorunlara karşı işçilere örgütlenmeyi, sendika kurmayı ve üye olmayı vede işçi-emekçi köylü tüm halk kitlelerine grev-protesto-toplantı ve yürüyüş yapma haklarını yasaklattıran, halk kitlelerini coplattıran, gaza boğduran, işkence ettiren, gözaltına aldırtan, tutuklattıran, öldürten; Kürt ulusu, azınlık milliyetler ve çeşitli inanç kesimleri üzerinde milliyetçiliği-şovenizmi uygulatan, her türlü baskıyı kurdurtan, saldırtan, katlettiren ve tüm haklarını gasp ettirten din değil, dincilik değil, dini ve rengi olmayan sermayenin ve bu sermayenin ideolojisi durumunda olan Kemalizmin ta kendisidir. 

“Dinimizde faiz haramdır” sözleri altında düşürülen politika faizi zenginleri, bankaları, spekülatörleri, kompradorları, emperyalistleri yüksek kazanca boğan; işçi sınıfı ve tüm halkı ise yoksullaştıran, alım gücünü düşüren, emek gücünü daha da ucuzlaştıran, ülkenin dış açık ve faiz yükünü büyüten ekonomik-politik sonuçları itibariyle bu Marksist gerçeğin en çıplak örneklerinden birini oluşturmaktadır. Faizin dahi söylemler altında düşürülmesi ne bu amacı ve sonuçları nede egemenlerin, sermayenin sınıfsal karakterini ortadan kaldırıyor, sermayeyi dincilik sınırları içine çekip hapsediyor. 

Dini söylemler sınıfsal ve ekonomik gerçeklerin gizlenmesi/perdelenmesi ve halkın uyutulması için söyleniyor. Dolayısıyla Marksistlerin egemen sınıf kliklerine ilişkin tanımlamaları kitlelerin gözüne çekilmek istenen perdeleri indirecek, üstü örtülmek istenen gerçekleri açığa çıkaracak, hakim sınıfların ekonomik-sınıfsal çıkarlarını, bunun temelini ve gerçek amaçları ile karakterlerini en çıplak şekilde ortaya koyacak, kitlelere bunu sorgulatacak ve dosdoğru anlatacak sınıfsal tanımlamalar olmalıdır.

 

Sonuç olarak, faşizmle yönetilen yarı-sömürge bağlı kapitalist Türkiye ve Kuzey Kürdistan’da halkın faşizme karşı demokrasiyi kazanma sorunu vardır. Fakat egemen sınıfların ideolojisi Kemalizmden ileri gelen faşizm AKP’yle, Tayyip Erdoğan’la sınırlı bir yönetim biçimi olmadığı için demokrasi bir komprador burjuva kliğe karşı değil, tüm komprador burjuvaziye ve elbetteki bağlı oldukları emperyalizme karşı verilecek savaş içinde zafere ulaşabilir. 

Ülkemizde iki büyük dağ olan komprador burjuvazi ve emperyalizm yıkılmadan faşizmin yıkılması mümkün değildir. Bundan dolayıdır ki, demokrasi sorunu devrim sorunudur. Ve bu devrime, demokrasi sorununu sosyalizm amacına bağlayan proletaryadan başka hiçbir sınıf önderlik edemez. Proletarya partisi, faşist devlet diktatörlüğünü, faşist Kemalist cumhuriyeti yıkacak ve proletarya demokrasisi bu toprakları rengarenk çiçeklerle buluşturacaktır…